แนวทางแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เพื่อสร้างความสมดุลทางการเมือง

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษากระบวนการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (2) ศึกษาวิเคราะห์แนวทางการได้มาซึ่งบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญที่ทำให้เกิดความไม่สมดุลทางการเมือง และ (3) หาแนวทางในการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เพื่อสร้างความสมดุลทางการเมือง ด้วยวิธีการวิจัยเอกสาร เช่นรายงานการประชุมรัฐสภา และเอกสารวิชาการของไทยและต่างประเทศ ที่เกี่ยวกับการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของไทยเปรียบเทียบกับการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐฝรั่งเศส การแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายพื้นฐานของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งญี่ปุ่น จากการศึกษาวิจัยพบว่า รัฐธรรมนูญตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 แก้ไขเพิ่มเติมได้ยากกว่ารัฐธรรมนูญของไทยในอดีต ส่งผลให้บทบัญญัติของรัฐธรรมนูญที่ไม่สอดคล้องกับสถานการณ์ทางการเมืองที่เปลี่ยนแปลงไปไม่ได้รับการแก้ไข จนทำให้เกิดความไม่สมดุลทางการเมือง ส่วนรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐฝรั่งเศส กฎหมายพื้นฐานแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และรัฐธรรมนูญแห่งญี่ปุ่น ได้กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการแก้ไขเพิ่มเติมให้กระทำได้ยากกว่าการแกไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของไทย แต่การดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของทั้งสามประเทศได้คำนึงถึงความสมดุลทางการเมืองเป็นสำคัญ จึงได้นำวิธีการดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญของประเทศดังกล่าวมาเป็นแนวทางในการศึกษา เพื่อสร้างความสมดุลทางการเมืองโดยการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560  ซึ่งจะสำเร็จได้ รัฐสภาและประชาชนต้องมีความเห็นตรงกันว่าบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญที่ขอแก้ไขเพิ่มเติมนั้นมีหลักการและเหตุผลที่ความจำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติม และมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความสมดุลทางการเมืองที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนและประเทศชาติ มากกว่าประโยชน์ของพรรคการเมือง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และสมาชิกวุฒิสภา จึงได้เสนอแนวทางที่จะทำให้พรรคการเมือง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา และประชาชน มีความเห็นไปในแนวทางเดียวกันได้ ต้องมีคณะบุคคลที่เป็นกลางทางการเมือง มีความรู้และความเชี่ยวชาญในทางกฎหมายมหาชน รัฐศาสตร์หรือรัฐประศาสนศาสตร์ และผู้มีประสบการณ์ด้านการเมือง การบริหารราชการแผ่นดินหรือการร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งรัฐสภาตั้งเป็นคณะกรรมาธิการ หรือคณะรัฐมนตรีตั้งเป็นคณะกรรมการ เพื่อทำการพิจารณา ศึกษา รับฟังความคิดเห็นและจัดทำประชาพิจารณ์ เพื่อสรุปประเด็นที่จำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติม จัดทำร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมและเสนอแนวทางในการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญเพื่อให้สถาบันทางการเมืองและองค์กรตามรัฐธรรมนูญมีความทันสมัยและสมดุลมากขึ้น