แนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง

Main Article Content

อริสา สุยะปัน
ธัญญาภักดิ์ ธิเดช
นภพล มุ่งปั่นกลาง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เพื่อศึกษาแนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง โดยผู้วิจัยได้กำหนดวัตถุประสงค์ในการจัดทำวิจัยดังนี้ 1) เพื่อศึกษาอัตลักษณ์ของรถม้าจังหวัดลำปาง 2) เพื่อศึกษาแนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจต่อรูปแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง  และ 4) เพื่อเสนอแนะรูปแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง  การทำวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยได้ศึกษาปัญหาซึ่งมีกระบวนการการเก็บข้อมูลภาคทฤษฏีและการจัดทำแบบสอบถามความต้องการของกลุ่มตัวอย่าง  ศึกษาความเป็นอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง  และนำข้อมูลมาวิเคราะห์เพื่อเป็นแนวทางในการออกแบบ โดยใช้กลุ่มตัวอย่างซึ่งเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มาท่องเที่ยวในจังหวัดลำปาง จำนวน 50 คน และผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน โดยมีเครื่องมือแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ นำมาวิเคราะห์หา ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลจากการศึกษาตามวัตถุประสงค์ของงานวิจัย “รถม้า” ถือเป็นสัญลักษณ์หรือ  อัตลักษณ์อีกหนึ่งอย่างของนครลำปางซึ่งเป็นยานพาหนะในการเดินทางของยุคสมัยก่อน และจากการสอบถามกลุ่มตัวอย่างส่วนประกอบที่สามารถนำมาเป็นแนวทางการออกแบบคือ  ลูกล้อของรถม้า ที่นั่งสำหรับผู้โดยสาร  หลังคา  ซึ่งสามารถเป็นตัวแทนของรถม้าลำปางที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าลำปางได้มากที่สุด  อีกทั้งแนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง  เป็นไปตามหลักการออกแบบเพื่อให้เกิดอัตลักษณ์ที่สื่อถึงรถม้าจังหวัดลำปาง  โดยมีแบบร่างการออกแบบ ทั้ง 3 รูปแบบซึ่งคัดเลือกโดยใช้การวิเคราะห์ตามลำดับขั้น  ในการประเมินแบบร่างการออกแบบ  รูปแบบที่  1  ซึ่งมาจากแนวคิดของล้อรถม้ามีความเหมาะสมมากที่สุดในการสื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง ผลการวิจัย  พบว่า มีความพึงพอใจของกลุ่มตัวอย่างต่อแนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง จากแนวคิด รูปแบบที่ 1 ล้อรถม้า มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ย   = 4.32 ใน 2 ด้าน คือ 1) ด้านรูปร่างรูปทรง 2) ด้านการใช้งาน  แนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง  ซึ่งผู้วิจัยได้ศึกษาและนำไปสู่การออกแบบที่มีประสิทธิภาพบรรลุตรงตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์อีกทั้งสื่อถึงวัฒนธรรมและอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปางและเป็นประโยชน์ต่อผู้ใช้ต่อไป

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สุยะปัน อ. . ., ธิเดช ธ. ., & มุ่งปั่นกลาง น. . (2025). แนวทางการออกแบบที่นั่งพักคอยที่สื่อถึงอัตลักษณ์รถม้าจังหวัดลำปาง . วารสารศิลปกรรมและการออกแบบแห่งเอเชีย, 6(2), 174–191. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/jaad/article/view/284312
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กิติ สินธุเสก. (2553). การออกแบบขั้นพื้นฐาน. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

จักรพงษ์ คำบุญเรือง. 2561. “รถม้าลำปาง” เอกลักษณ์หนึ่งเดียวของเขลางค์นคร. จาก https://www.chiangmainews.co.th/page/archives/798148.

เฉียบชัย ทองเลิศล้ำ. (2561). การศึกษาและออกแบบที่นั่งพักสำหรับนักท่องเที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย. สาขาวิชาการออกแบบอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ตาก.

นภดล อินทร์จันทร์. (2567). การออกแบบอัตลักษณ์องค์กร จังหวัดหนองคายเพื่อเพิ่มศักยภาพการท่องเที่ยว. กรุงเทพฯ: วิทยาลัยและการสื่อสารสังคม. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

นภมณี ทรัพย์สุนทรกุล. (2564). แนวทางการออกแบบเฟอร์นิเจอร์สวนสาธารณะระดับหมู่บ้านในกรุงเทพมหานครที่ส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีและกิจกรรมสร้างสรรค์ของคนเมือง: กรณีศึกษาสวนอารีย์สัมพันธ์. กรุงเทพฯ: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

นุชนาฎ เชียงชัย. (2558). การใช้อัตลักษณ์เพื่อการส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดลําปาง. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พลฤทธิ์ ผิวพรรณงาม. (2553). การวิจัยและพัฒนาออกแบบ ชุดนั่งเล่น สำหรับที่พักอาศัยด้วยวัสดุหินชนวน กรณีศึกษา: หินชนวน อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สิงหา ปรารมภ์. (2557). การพัฒนาเก้าอี้จากวัสดุพื้นถิ่น โดยใช้อัตลักษณ์เครื่องปั้นดินเผา กรณีศึกษา:บ้านห้วยบง อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์. อุตรดิตถ์: สาขาวิชาเทคโนโลยีการออกแบบผลิตภัณฑ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์.

อัครินทร์ พิชญกุล. 2555. ประวัติรถม้านครลำปาง.เชียงใหม่ : ไอเดียกรุ๊ป.

อุดมศักดิ์ สาริบุตร. 2550. ออกแบบเฟอร์นิเจอร์. กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์.