แนวทางการพัฒนารูปแบบการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการท่องเที่ยวบนเกาะช้าง จังหวัดตราด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการท่องเที่ยวบนเกาะช้างในปัจจุบันในปัญหาและข้อจำกัด และเพื่อนำเสนอรูปแบบการพัฒนาการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการท่องเที่ยวบนเกาะช้าง ผู้วิจัยทำการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมในพื้นที่เป็นเวลา 1 เดือน และเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลัก 45 คน คือ กลุ่มเจ้าหน้าที่รัฐและเอกชนจำนวน 5 คน กับกลุ่มประชาชนในชุมชนจำนวน 40 คน หลังจากนั้นใช้การวิเคราะห์เนื้อหาจากข้อมูลการลงพื้นที่ศึกษาและจากข้อมูลการสัมภาษณ์ที่ได้กำหนดกลุ่มคำสำคัญที่เกี่ยวข้องและตรวจสอบการตอบคำถามสำคัญที่เกี่ยวข้อง ขั้นตอนต่อมาตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลด้วยวิธีการตรวจสอบกับด้านทฤษฎี ด้านข้อมูล และจากผู้เชี่ยวชาญในลักษณะสามเส้า ผู้วิจัยสร้างกรอบแนวคิดในการวิจัยและคำถามสัมภาษณ์ด้วยแนวคิด Balance Score Card เป็นเกณฑ์ประเมินการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการท่องเที่ยวของเกาะช้าง
ผลการวิจัยพบว่า ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมของเกาะช้าง ได้แก่ 1) ปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศในพื้นที่ ได้แก่ ปัญหาขยะ ปัญหาน้ำเสีย เนื่องจากเกาะช้างขาดระบบการจัดการขยะและน้ำเสียที่เป็นระบบและเพียงพอ อีกทั้งจำนวนนักท่องเที่ยวในพื้นที่ก็เพิ่มจำนวนขึ้นทุกปี 2) ปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการท่องเที่ยวบนเกาะช้าง ได้แก่ ปัญหาขาดแคลนน้ำจืด ปัญหาไฟดับ ปัญหามลพิษทางอากาศ ปัญหาคมนาคมที่ไม่มีถนนรอบเกาะและไม่มีสะพานเชื่อมกับฝั่ง 3) ปัญหาชุมชนไม่มีส่วนร่วมในการกำหนดแผนการจัดการสิ่งแวดล้อม และการจัดการการท่องเที่ยวชุมชนยังไม่เข้มแข็งพอที่จะบริหารปัญหาที่นักท่องเที่ยวและแรงงานต่างถิ่นเข้ามาในพื้นที่มากจนเกินความสามารถของระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมบนเกาะช้างจะรับได้ 4) ปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการวางแผนการจัดการสิ่งแวดล้อมบนเกาะช้าง คือ ปัญหาพื้นที่เกาะช้างมีฐานะเป็นอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้างอยู่ภายใต้การดูแลรับผิดชอบของ 3 หน่วยงาน ได้แก่ สำนักอุทยานแห่งชาติ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช กองทัพเรือ และองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) ภายใต้กฎหมายหลายฉบับของแต่ละหน่วยงาน ทำให้การทำงานในเชิงบูรณาการระหว่างหน่วยงานรัฐยังไม่สัมฤทธิ์ผลเท่าที่ควร
ผู้วิจัยนำเสนอรูปแบบการพัฒนาการจัดการสิ่งแวดล้อมเพื่อการท่องเที่ยวบนเกาะช้างดังนี้ 1. ใช้ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อมระดับครัวเรือนและการจัดการสิ่งแวดล้อมระดับชุมชน เพื่อบรรเทาปัญหาแทนการจัดการสิ่งแวดล้อมระดับพื้นที่ โดยใช้แนวคิดการจัดการ Balance Score Card (BSC) ในการกำหนดรายละเอียดที่เกี่ยวข้องของโครงการทั้งปัญหาสิ่งแวดล้อมและแนวคิดเรื่องการจัดการ 2. สร้างความเข้มแข็งและเพิ่มการมีส่วนร่วมของชุมชน มีการอบรมให้ความรู้ด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมแก่ชุมชน และมาตรการส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนด้วยการจำกัดจำนวนนักท่องเที่ยวตามความสามารถในการรองรับ 3. เน้นการทำงานในเชิงบูรณาการของหน่วยงานภาครัฐเพื่อเป็นการลดระยะเวลา และความล่าช้าในการประสานงานในการจัดการปัญหาสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ รวมถึงมีการทำแผนระยะยาวในการพัฒนาเกาะช้างอย่างยั่งยืน
Article Details
นโยบายการพิจารณากลั่นกรองบทความ
- บทความวิจัยและบทความวิชาการทุกเรื่องที่จะได้รับการตีพิมพ์ต้องผ่านการพิจารณากลั่นกรองโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) ในสาขาที่เกี่ยวข้อง จำนวน 3 ท่าน/บทความ
- บทความ ข้อความ ภาพประกอบและตารางประกอบที่ลงตีพิมพ์ในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยเสมอไป และไม่มีส่วนรับผิดชอบใด ๆ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว
- บทความที่จะได้รับการตีพิมพ์จะต้องไม่เคยตีพิมพ์ เผยแพร่ที่ใดมาก่อน และไม่อยู่ระหว่างการพิจารณาของวารสารฉบับอื่น หากตรวจสอบพบว่ามีการตีพิมพ์ซ้ำซ้อน ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว
- บทความใดที่ผู้อ่านเห็นว่าได้มีการลอกเลียนหรือแอบอ้างโดยปราศจากการอ้างอิง หรือทำให้เข้าใจผิดว่าเป็นผลงานของผู้เขียน กรุณาแจ้งให้กองบรรณาธิการวารสารทราบจะเป็นพระคุณยิ่ง
เอกสารอ้างอิง
Graci S. and Dodds R. (2011). Sustainable Tourism in Island Destination. London:
Earthscan Publications.
Graci,S. and Dodds,R. (2011) . Unsustainable Development in Koh Phi Phi,Thailand. Washington: Earthscan Publications.
Kakazu H. ( 2012) Sustainable Island Tourism : the Case of Okinawa .Clevendon:
Channel View Publication.
Kaplan,S.R. & Norton, P.D.(1996). The Balanced Scorecard :Translating Strategy into Action. Boston, Massachusetts : Harvard Business School Press.
Kokkranikal J. and Baum T.,(2011) Tourism and Sustainability in the Lakshadweep Islands. London : Mansell.
Lohmann G. and Nguyen D.N.,( 2011) Sustainable Tourism Transportation in Hawaii : a Holistic Approach New York : Norton.
Moyle B.and Others, (2011) Sustainable Host- Guest Interactions on Islands:
Bruny and Magnetic Islands. Harlow: Longman.
Office of the National Economic and Social Development Council. (2008) Thai Context for
Sustainable Development. Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council.
Office of Economic Competitiveness Development. (2016). Summary Report on the Study for
the Assessment of the Quality of the 33 Tourist Destination Island in the 12 Provinces of Thailand and the Proposal for a Development Guideline . Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council.
Office of the National Economic and Social Development.(2016). The Twelfth National
Economic and Social Development Plan (2017-2012). Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council.
Office of the National Economic and Social Development. (2016) .The Thailand Sustainable
Development Indicators Development Project: Final Report. Bangkok:
Office of the National Economic and Social Development Council.
World Tourism Organization. (1993). Sustainable Tourism Development:
Guide for Local Planners. Spain: Madrid.
World Tourism Organization.(1998). Guide for Local Authorities on Delivering Sustainable
Tourism. Spain: Madrid.
World Tourism Organization. (2005). Making Tourism More Sustainable: A Guide for Policy
Makers. Spain: Madrid.
World Tourism Organization. (2009). Tourism and Community Development:
Asian Practices. Spain: Madrid.
