สมาธิกับจิตวิญญาณความเป็นครู

บทคัดย่อ

ความขัดแย้งทางศาสนาและเผ่าพันธุ์มนุษย์ รวมถึงความขัดแย้งระหว่างประเทศ ภาวะการณ์เหล่านี้ ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตผู้คนในยุคปัจจุบันไปแล้ว ดูเสมือนว่าโลกใบนี้กำลังจะจมดิ่งภายใต้ภาวะอันตกต่ำแห่งจิตใจของมนุษย์ เราอาจเรียกเหตุการณ์นี้ว่า "วิกฤตการณ์แห่งความไม่อยู่กับเนื้อกับตัว" เนื่องจากเราได้ตัดขาดจากความสัมพันธ์ที่มีต่อร่างกายและการดำรงอยู่ในเนื้อในตัวโดยสิ้นเชิง หลายครั้งเราคิดว่าสิ่งที่มาเติมเต็มในชีวิต สามารถพบได้นอกตัว มนุษย์จึงเฝ้าแต่แสวงหาการเติมเต็มชีวิตภาย "นอกตัว"ตลอดเวลา อย่างไม่มีที่สิ้นสุด

       การแก้ไข“ภาวะการไม่อยู่กับเนื้อกับตัว” ก็คือ การกลับเข้าสู่ความรู้เนื้อรู้ตัวอันเป็นรากฐานสำคัญของความเป็นมนุษย์ นั่นก็คือ “วิถีแห่งการเจริญภาวนา” (การเจริญจิตภาวนา) หรือจะเรียกว่า “ภาวะการขาดสมาธิ” การขาดสมาธิเป็นหนึ่งใน 3 อาการหลักของโรคสมาธิสั้น “ครู” คือ  ผู้ที่นำหลักการฝึกสมาธิ (Meditation) มาเสริมในส่วนที่พร่องพัฒนาเติมเต็มและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเด็ก ตั้งแต่ระดับอนุบาลจนถึงระดับอุดมศึกษา บทความนี้นำเสนอในมิติของสมาธิและความสัมพันธ์กับครู โดยการประยุกต์เข้ากับการเรียนการสอนให้กับนักศึกษา อันจะเกิดประโยชน์โดยตรงต่อการนำไปใช้ดำเนินชีวิตอย่างมีสติสมบูรณ์

               ดังนั้น การจะทำให้นักเรียนเกิดภาวะการอยู่กับเนื้อกับตัวและเกิดสมาธิแบบยั่งยืน ต้องอาศัยปัจจัย 2 ด้าน
ที่สอดคล้องสัมพันธ์กัน คือ  มิติด้านสมาธิและมิติด้านจิตวิญญาณของความเป็นครู โดยมี “จุดร่วม” ที่ต้องสัมพันธ์กันโดยต้องอิงอาศัยกันด้วยการสร้างองค์ความรู้และถ่ายทอดไปสู่ศิษย์ จึงจะเกิดผลลัพธ์ให้เห็นในเชิงประจักษ์ต่อการอยู่ร่วมกันในสังคมอย่างสันติสุข