การพัฒนาความสามารถเชิงพลวัตของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย เพื่อผลการดำเนินการภายใต้สภาวะการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยียานยนต์ไฟฟ้า

Main Article Content

อติชาติ โรจนกร

บทคัดย่อ

        การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ความสามารถเชิงพลวัต ความได้เปรียบทางการแข่งขัน ความสามารถทางนวัตกรรม และผลการดำเนินการขององค์กรในอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย 2) เพื่อพัฒนาโมเดลการพัฒนาความสามารถเชิงพลวัตของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยทฤษฎีฐานรากเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากข้อคำถามที่ถูกพัฒนาทฤษฎีและได้รับความเห็นชอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ โดยมีกลุ่มอุตสาหกรรมยานยนต์ไทยเป็นผู้ให้ข้อมูลหลัก และพบความอิ่มตัวของข้อมูลที่จำนวน 20 คน ผลการวิจัยพบว่า ความสามารถเชิงพลวัตมีความสัมพันธ์ต่อผลการดำเนินการขององค์กร โดยได้รับการสนับสนุนจากความได้เปรียบทางการแข่งขันและความสามารถทางนวัตกรรม สำหรับโมเดลการพัฒนาความสามารถเชิงพลวัตของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย ซึ่งประกอบไปด้วย 1) การพัฒนาความสามารถเชิงพลวัต 2) การพัฒนาความสามารถทางนวัตกรรม 3) ความได้เปรียบทางการแข่งขัน และ 4) ผลการดำเนินการขององค์กร พบว่ามีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์อยู่ในระดับดี

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

กรมการจัดหางาน. (2562). ผลกระทบของการพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนต์พลังงานไฟฟ้าต่อการจ้างงาน. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.doe.go.th/prd/assets/Uploadfiles/lmia_th/04d 5c41de0ff7a8ff61479277d766e3e.pdf.

กระทรวงคมนาคม. (2560). การศึกษาการวางแผนพัฒนาภาคคมนาคมให้มีความพร้อมรองรับการขยายตัวของเทคโนโลยียานยนต์ไฟฟ้า (Electric Vehicles) ในกลุ่มรถยนต์นั่งส่วนบุคคล. สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจรกระทรวงคมนาคม.

จำเนียร จวงตระกูล. (2553). การวิจัยเชิงคุณภาพ: เครื่องมือสร้างองค์ความรู้เพื่อการพัฒนาประเทศ.กรุงเทพฯ: ศูนย์กฎหมายธุรกิจอินเตอร์เนชั่นแนลจำกัด.

จำเนียร จวงตระกูล. (2561). ปัญหาการกำหนดกลุ่มตัวอย่างและวิธีการสุ่มตัวอย่างในการวิจัยเชิงคุณภาพ.วารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 1(2), 1 - 21.

วรรณา ยงพิศาลภพ. (2560). ประเทศไทยกับการพัฒนาเทคโนโลยีรถยนต์ไฟฟ้า. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://1th.co/go3k13k13k1.

ศุภวัจน์ รุ่งสุริยะวิบูลย์, รุ่งนภา โอภาสปัญญาสาร, เพ็ชรธรินทร์ วงศ์เจริญ, และ ภูรี สิรสุนทร์. (2562). การวิเคราะห์พฤติกรรมการยอมรับยานยนต์ไฟฟ้าของผู้บริโภค. กรุงเทพฯ: คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย. (2560). SME ไทยก้าวทันกระแสยานยนต์ยุค 4.0 แล้วหรือยัง. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/ Pages/Thai-Automotive_4-0.aspx.

ศูนย์วิจัยธนาคารออมสิน. (2563). อุตสาหกรรมยานยนต์เผชิญการเปลี่ยนแปลงและความท้าทายครั้งสำคัญ. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.gsbresearch.or.th/wp-content/ uploads/2020/08/IN_car_7_63_detail.pdf.

ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก. (2561). รถยนต์ไฟฟ้ากับผลกระทบต่ออุตสาหกรรมยานยนต์ไทย.สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.gsbresearch.or.th/wp-content/uploads/ 2018/03/16IN_hotissue_car_electronic_detail.pdf.

สถาบันทรัพย์สินทางปัญญาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2560). รายงานการวิเคราะห์แนวโน้มเทคโนโลยีและอุตสาหกรรม. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.ipthailand.go.th/ images /3534/web_01052018/Report_CHU/2_Medical_Hub_Industries_final_21.09.2017_CHU.pdf.

สถาบันยานยนต์. (2563). Automotive Navigator Navigate to the Automotive Industry. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.thaiauto.or.th/2012/backoffice/file_upload/journal/ 239256391526.pdf

สำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน. (2563). รายงานผลการปฏิบัติงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงานและสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 (ไตรมาสที่2). สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://www.erc.or.th/ERCWeb2/ Front/StaticPage.

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2560). รายงานการศึกษาเรื่อง “อุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า”. สืบค้นเมือ 24 ตุลาคม 2563, สืบค้นจาก https://waa.inter.nstda.or.th/psr/pub/EV.pdf.

Aguirre, M. G. (2011). Dynamic Capabilities and Competitive Advantage into Mexican Firms: Testing Gibrat’s Law. Revista Nicolaita de Estudios Económicos, 6(2), 35 - 56.

Cavusgil, E., Seggie, S. H. & Talay, M. B. (2007). Dynamic Capabilities View: Foundations and Research Agenda. Journal of Marketing Theory and Practice, 15(2), 159 - 166.

Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: choosing among five traditions. New Delhi: SAGE.

Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. New Delhi: SAGE.

DeCarolis, D. M. & Deeds, D. L. (1999). The impact of stocks and flows of organizational knowledge on firm performance: An empirical investigation of the biotechnology industry. Strategic Management Journal, 20(10), 953 - 968.

Drucker, P. F. (1985). Innovation and entrepreneurship: practice and principles. New York: Harper & Row.

Eisenhardt, K. M. & Martin, J. A. (2000). Dynamic Capabilities: What Are They?. Strategic Management Journal, 21(10/11), 1105 - 1121.

Fainshmidt, S., Wenger, L., Pezeshkan, A., & Mallon, M. (2019). When do Dynamic Capabilities Lead to Competitive Advantage? The Importance of Strategic Fit. Journal of Management Studies, 55, 758 - 787.

Fallon - Byrne, L., & Harney, B. (2017). Microfoundations of dynamic capabilities for innovation: a review and research agenda. The Irish Journal of Management, 36(1), 21 - 31.

Ge, B., Yang, Y., Jiang, D., Gao, Y., Du, X., & Zhou, T. (2018). An Empirical Study on Green Innovation Strategy and Sustainable Competitive Advantages: Path and Boundary. Sustainability, 10, 3631.

Glaser, B. G. & Strauss, A. L. (2017). Discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. New York: Routledge.

Helfat, C. E. & Winter, S. G. (2011). Untangling dynamic and operational capabilities: Strategy for the (N) ever ‐ changing world. Strategic Management Journal, 32(11), 1243 - 1250.

Henderson, R. & Cockburn, I. (1994). Measuring competence? Exploring firm effects in pharmaceutical research. Strategic Management Journal, 15(S1), 63 - 84.

International energy agency. (2017). Two million and counting. Washington, D.C.: IEA.

International energy agency. (2019). Scaling - up the transition to electric mobility. Washington, D.C.: IEA.

International energy agency. (2020).Entering the decade of electric drive?. Washington, D.C.: IEA.

Jantunen, A., Ellonen, H. - K., & Johansson, A. (2012). Beyond appearances – Do dynamic capabilities of innovative firms actually differ?. Europen Management Journal, Elsevier, 30(2), 141 - 155.

Jones, O. (2003). Competitive advantage in SMEs: towards a conceptual framework. Retrieved October 10, 2020, from https://www.researchgate.net/publication/228271082_Competitive _Advantage_in_Smes_Towards_a_Conceptual_Framework.

Li, H. - H. J., Shi, Y. J., Gregory, M., & Tan, K. H. (2014). Rapid production ramp - up capability: a collaborative supply network perspective. International Journal of Production Research, 52(10), 2999 - 3013.

Lin, C. & Yi - Ching, M. (2007). Does innovation lead to performance? An empirical study of SMEs in Taiwan. Retrieved October 10, 2020, from https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/ download?doi=10.1.1.458.9390&rep=rep1&type=pdf.

McKelvie, A., & Davidsson, P. (2009). From Resource Base to Dynamic Capabilities: an Investigation of New Firms. British Journal of Management, 20(1), S63 - S80.

Mikalef, P., Boura, M., Lekakos, G., & Krogstie, J. (2019). Big Data Analytics Capabilities and Innovation: The Mediating Role of Dynamic Capabilities and Moderating Effect of the Environment. British Journal of Management, 30(2), 272 - 298.

Newbert, S. L. (2008). Value, rareness, competitive advantage, and performance: a conceptual ‐ Level empirical investigation of the resource ‐ based view of the firm. Strategic Management Journal, 29(7), 745 - 768.

O’Reilly III, C. A. & Tushman, M. L. (2008). Ambidexterity as a dynamic capability: Resolving the innovator's dilemma. Research in Organizational Behavior, 28, 185 – 206.

Ogunkoya, O., Banjo, H., & Shobayo, P. (2014). Dynamic capabilities and competitive advantage: an analysis of the Nigerian banking sector. The Journal of Accounting and Management, 4(2), 29 - 36.

Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. Thousand Oak, CA: SAGE.

Pazirandeh, A., & Herlin, H. (2014). Unfruitful cooperative purchasing. Journal of Humanitarian Logistics and Supply Chain Management, 1(2), 112 – 126.

Porter, M. E. (1998). The Competitive Advantage of Nations. New York: The Free Press.

Porter, M. E. (2008). Competitive advantage: Creating and sustaining superior performance.

Retrieved October 10, 2020, from https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/ CR-07-2015-0068/full/pdf?title=the-competitive-advantage-of-nations-25-years-opening-up-new-perspectives-on-competitiveness.

Protogerou, A., Caloghirou, Y., & Lioukas, S. (2011). Dynamic capabilities and their indirect impact on firm performance. Industrial and Corporate Change, 21(3), 615 - 647.

Robbins, S. P. (2003). Organizational Behavior. New Jersey: Prentice Hall.

Rosenbusch, N., Brinckmann, J., & Bausch, A. (2011). Is innovation always beneficial? A meta - analysis of the relationship between innovation and performance in SMEs. Journal of Business Venturing, 26(4), 441 - 457.

Sher, P. J. & Lee, V. C. (2004). Information technology as a facilitator for enhancing dynamic Capabilities through knowledge management. Information and Management, 41(8), 933 - 945.

Singh, H. & Zollo, M. (1998). The impact of knowledge codification, experience trajectories and integration strategies on the performance of corporate acquisitions. Philadelphia: University of Pennsylvania.

Sok, P., O’Cass, A., & Sok, K. M. (2013). Achieving superior SME performance: Overarching role of marketing, innovation, and learning capabilities. Australasian Marketing Journal, 21(3), 161 - 167.

Steinhoff, D. & Burgess, J. F. (1993). Small Business Management Fundamentals. New York: McGraw – Hill.

Strauss, A. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. Thousand Oak, CA: SAGE.

Taylor, S. J. & Bogdan, R. (1984). Introduction to qualitative research methods: the search for meanings. San Francisco: Wiley.

Teece, D. J. (2007). Explicating dynamic capabilities: the nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic Management Journal, 28(13), 1319 – 1350.

Teece, D. J. & Leih, S. (2016). Uncertainty, Innovation, and Dynamic Capabilities: An Introduction. California Management Review, 58(4), 5 - 12.

Von Stamm, B. (2008). Managing Innovation, Design and Creativity. New York: John Wiley & Sons.

Wilden, R., Gudergan, S. P., Nielsen, B. B., & Lings, I. (2013). Dynamic capabilities and performance: strategy, structure and environment. Long Range Planning, 46(1-2), 72 - 96.

Wu, S. J., Melnyk, S. A., & Flynn, B. B. (2010). Operational Capabilities: The Secret Ingredient. Decision Sciences, 41(4), 721 - 754.