บทบาทของนักกฎหมายไทยกับการรัฐประหารเพื่อนำมาสู่ระบอบเผด็จการ:ศึกษากรณีรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557
Main Article Content
บทคัดย่อ
รัฐประหารกับนักกฎหมายดูเหมือนจะเป็นสองสิ่งที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิงและไม่สามารถนำมาเป็นวัตถุในการศึกษาทางกฎหมายเคียงคู่กันได้ เนื่องจากอย่างแรกมุ่งทำลายกฎหมายซึ่งเป็นสิ่งที่นักกฎหมายต้องพิทักษ์รักษาไว้ แต่อย่างไรก็ตามบทความนี้ได้มุ่งศึกษากฎหมายให้ออกไปจากการให้ความสำคัญกับเฉพาะตัวบทกฎหมาย โดยอาศัยตัวนักกฎหมายและการกระทำของ นักกฎหมายมาเป็นวัตถุหลักในการศึกษา ด้วยเหตุนี้ จากการศึกษาบทบาทของนักกฎหมายไทยในช่วงรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 ผู้เขียนจึงค้นพบว่านักกฎหมายโดยเฉพาะอย่างยิ่ง นักกฎหมายไทยมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดอย่างยิ่งต่อการทำรัฐประหารและไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะบทบาทมือกฎหมายที่ทำหน้าที่สร้างระบบกฎหมายให้กับคณะรัฐประหาร หรือบทบาทของศาลที่ทำหน้าที่รับรองอำนาจของคณะรัฐประหารอันเป็นบทบาทที่เห็นได้ชัดเจนภายหลังรัฐประหารตามที่งานศึกษาหลายชิ้นก่อนหน้านี้ได้ตอบคำถามไว้เท่านั้น แต่นักกฎหมายไทยยังมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการใช้และตีความรัฐธรรมนูญจนทำลายกลไกแก้ไขความขัดแย้งทางการเมืองของรัฐธรรมนูญลง และสร้างวิกฤติทางรัฐธรรมนูญขึ้นมาเพื่อเปิดทางให้กับรัฐประหารโดยกองทัพอีกด้วย
Article Details
O ความคิดเห็นใดๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารนิติสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นของผู้เขียน (ความคิดเห็นใดๆ ของผู้เขียน กองบรรณาธิการวารสารนิติสังคมศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย)
O กองบรรณาธิการ CMU Journal of Law and Social Sciences ไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอกแต่ให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
References
“กลุ่มนักวิชาการตั้ง 'สมัชชาปกป้องประชาธิปไตย' เห็นต่างข้อเสนอ กปปส.-ทปอ. (แถลงการณ์เต็ม)” [A group of academicians formed ‘the Assembly for the Defense of Democracy’ and disagreed with the PDRC as well as the CUPT. (Full statement)] Prachathai. Accessed July 19, 2018. https://prachatai.com/journal/2013/12/50321. (in Thai)
“คณบดีนิติศาสตร์นิด้าแนะปฏิรูปก่อนเลือกตั้ง” [The Dean of Faculty of Law, NIDA, suggested reformation before having election] Posttoday. Accessed August 4, 2018, https://www.posttoday.com/politic/news/264811. (in Thai)
“คำปราศรัยของรศ.ดร.กิตติศักดิ์ ปรกติ เวทีราชดำเนิน วันที่ 28 พฤศจิกายน 2556 (ถอดเทป)” [The speech of Assoc.Prof.Dr. Kittisak Prokati at the Rajadamnern stage, on 28 November 2013. (Transcription)]. Accessed July 20, 2018. https://www.youtube.com/watch?v=KRhfzwkU408. (in Thai)
“คำพิพากษาฉบับเต็มศาลไม่ถอนพรก.แต่ห้ามสลายม็อบ” [The full version of verdict announcing that the court did not withdraw the Decree but banned dispersing the mob] Posttoday. Accessed March 19, 2019. https://www.posttoday.com/politic/news/279039. (in Thai)
“คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 2/2557” [The Constitutional court decision No. 2/2557]
“คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 5/2557” [The Constitutional court decision No. 5/2557]
“คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 9/2557” [The Constitutional court decision No. 9/2557]
“คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 63/2556 " [The Constitutional court order No.63/2556]
“คำสัมภาษณ์ของศ.ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ในรายการเจาะข่าวเด่นทางสถานีวิทยุโทรทัศน์ไทยทีวีสีช่อง 3 วันที่ 10 ธันวาคม 2556 (ถอดเทป)” [Prof.Dr. Surapon Nitikrapot gave an interview for Joa Jai, a TV program, on the Channel 3, on 10 December 2013. (Transcription)]. Accessed July 20, 2018. https://www.youtube.com/watch?v=nYJgm0VXmW0&t=66s. (in Thai)
“คำอภิปรายของศ.ดร.บรรเจิด สิงหเนติ เวทีสมัชชามวลมหาประชาชน วันที่ 14 ธันวาคม 2556 ณ หอประชุมใหญ่ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ (ถอดเทป)” [The discussion of Prof. Dr. Banjerd Singkaneti at the assembly of the great mass of people stage, on 14 December 2013, at (Transcription)]. Accessed July 20, 2018. https://www.youtube.com/watch?v=vAW2baVvbfg. (in Thai)
“ตร.แถลงสรุปหน้ารามฯ ป่วน 19 ครั้ง-เสียชีวิต 5 คน” [The police stated that there were attacks at least 19 times which killed 5 people.] Thairath. Accessed July 19, 2018. https://www.thairath.co.th/content/387812. (in Thai)
“นานาทรรศนะ 'นิวัฒน์ธำรง' มีอำนาจเทียบเท่า 'นายกฯ' หรือไม่?” [In various views, ‘Niwattumrong’ had the same authority as the Prime Minister or not?] Thairath. Accessed August 4, 2018. https://www.thairath.co.th/content/422148. (in Thai)
“เปิดคำแถลงวุฒิสภาแก้วิกฤติชาติฉบับเต็ม ก่อน "กำนันสุเทพ" โบกมือลา!” [Showing the full version of Senate’s statement, which solved national crisis, before “Suthep” saying goodbye!] isranews. Accessed August 4, 2018. https://www.isranews.org/isranews-scoop/29461-pporn.html. (in Thai)
“ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ 1/2557 เรื่อง การควบคุมอำนาจการปกครองประเทศ” [NCPO announcement no. 1/2557]
“ประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ 5/2557 เรื่อง การสิ้นสุดชั่วคราวของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย” [NCPO announcement no. 5/2557]
“ผู้ตรวจฯชงคำร้องอาจารย์มธ.ให้ศาลรธน.ชี้โมฆะ” [The ombudsman supported the professor of Thammasat University for sending complaint to the Constitutional Court in order to annul the election.] Bangkokbiznews. Accessed August 4, 2018. http://www.bangkokbiznews.com/news/detail/567146. (in Thai)
“รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550” [Constitution of the kingdom of Thailand, B.E. 2550]
“"วิชา"เผยสภาประชาชนตั้งได้ให้รบ.ออกพ.ร.ก.” [‘Vicha’ revealed that the people’s council could be established by the government issuing the Decree] Posttoday. Accessed August 4, 2018. https://www.posttoday.com/politic/news/264049. (in Thai)
“สภาฉลุย!ผ่านนิรโทษสุดซอยวาระ3” [The House of Representatives passed the third reading of the blanket amnesty bill.] Posttoday. Accessed July 15, 2018. https://www.posttoday.com/politic/news/256324.
“"สุเทพ"ประกาศตั้ง"กปปส."- ดีเดย์เคลื่อนขบวนยึดทำเนียบ 1 ธ.ค.นี้” [‘Suthep’ announced ‘the PDRC’ will be formed, and for D-day, on 1st December, the protesters prepared to take over the Government House.] isranews. Accessed July 15, 2018. https://www.isranews.org/isranews-news/25518-0278.html. (in Thai)
“'สุเทพ'ยกระดับ ออกอีก 4 มาตรการ เดินหน้า ถอดถอน 310 ส.ส.” [Suthep’ rioting and declaring another four measures in order to remove 310 members of the House of Representatives. ] Thairath. Accessed July 19, 2018. https://www.thairath.co.th/content/383100. (in Thai)
“สมคิด : ช่องทาง รบ.ไม่รักษาการ และความกระจ่างเรื่องมาตรา 7” [Somkid explaining the way to become the caretaker government and the fact about Section 7.] isranews. Accessed July 20, 2018. https://www.isranews.org/isranews-article/item/25747-somkidlert.html. (in Thai)
“อาจารย์ มธ.ร้องผู้ตรวจการส่งศาล รธน.ฟันเลือกตั้ง 2 ก.พ.โมฆะ” [The professor of Thammasat University complained the ombudsman to submit the letter to the Constitutional Court in order to annul the election, on 2nd February.]. isranews. Accessed August 4, 2018. https://www.isranews.org/isranews-news/27374-election_27374.html. (in Thai)
Bourdieu, Pierre. “The Force of Law : Toward a Sociology of The Juridical Field ”. Hasting Law Journal, 38 No.5 (1986): 814-853.
Bowonsak Uwanno. กฎหมายมหาชน เล่ม 1 วิวัฒนาการทางปรัชญาและลักษณะของกฎหมายมหาชนยุคต่าง ๆ [Public law Volume 1 Philosophical response to evolution and feature of public laws]. Bangkok: Chulalongkorn University Press, 2009. (in Thai)
Chitti Tingsaphat. “หลักวิชาชีพนักกฎหมาย” [Legal profession]. Bangkok: Faculty of Law Thammasat University Press, 2015. (in Thai)
Chaiyan Chaiyaporn. จอน เอลสเตอร์ (Jon Elster) กับทฤษฎีการเลือกอย่างเป็นเหตุเป็นผล(Rational Choice Theory) [Jon Elster and rational choice theory ]. Bangkok: WAY of BOOK, 2017. (in Thai)
Dotan,Yoav. Lawyering for The Rule of Law: Government lawyers and the rise of judicial power in Israel. New York, USA : Cambridge University Press, 2014.
Elster, Jon. “Forces and Mechanism in The Constitution-Making Process”. Duke Law Journal, 45 No.2 (1995): 364-396.
Eugénie Mérieau. “รัฐเร้นลึกในไทย พระราชอำนาจ และศาลรัฐธรรมนูญ (พ.ศ.2540-2558)” [Thailand’s Deep State, Royal Power and the Constitutional Court (1997–2015)]. Same Sky, 14, No. 1/2016 (January-May 2016): 13-48. (in Thai)
Kelsen, Hans. General Theory of Law and State. Massachusetts, USA : Harvard University Press, 1949.
Kelsen, Hans . What is Justice? Justice, Law, and Politics in The Mirror of Science Collected Essay By Hans Kelsen. Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press, 1960.
Levinson, Sanford and Balkin, Jack M.. (2009). “Constitutional Crises”. University of Pennsylvania Law Review, 157 No.3 (2009),: 707-753.
Loewy, Karen L.. “Lawyering For Social Change”. Fordham Urban Law Journal, 27 No.6 (2000): 1869-1901.
Max weber. Kamolrut Silprasert (Translate). การยึดมั่นในอาชีพการเมือง [Politics as a vacation]. Bangkok: Sommadhi Press, 2017. (in Thai)
Poonthep Sirinupong. ตลก รัฐธรรมนูญ [Constitutional Absurdity]. Bangkok: Shine publishing House Press , 2016. (in Thai)
Piyabutr Saengkanokkun. ศาลรัฐประหาร : ตุลาการ ระบอบเผด็จการ และนิติรัฐประหาร [The Court of Coup d’etat: The Judiciary, the Dictatorship and the Rule of Law]. Nonthaburi: Same Sky Press, 2017. (in Thai)
Pridi Kaseamsub. นิติปรัชญา [Philosophy of law]. Bangkok: Faculty of Law Thammasat University Press, 2012. (in Thai)
Punsak Vinyarut. คู่มือรัฐประหาร [Coup d'Etat: A Practical Handbook]. Bangkok: Sommadhi Press, 2013. (in Thai)
Pokin Ponlakun. หลักกฎหมายมหาชน [Principle of Public law]. Bangkok: Thammasat University Press, 1982. (in Thai)
Roznai, Yaniv. “Revolutionary Lawyering? On Lawyer Social Responsibilities and Roles During A Democratic Revolution”. Southern California Interdisciplinary Law Journal, 22 No.2 (2013): 353-384.
Suchin Tuntikul. รัฐประหาร พ.ศ. ๒๔๙๐ [coup d'état B.E. 2490]. Bangkok: Matichon Press, 2014. (in Thai)
Somchai Prichasinlapakun. นิติปรัชญาทางเลือก [Alternative Philosophy of law]. Bangkok: Vinyuchon Press, 2003. (in Thai)
Worachet Pakhirat. การเปลี่ยนแปลงคำวินิจฉัยและผลผูกพันของคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ:ศึกษากรณีศาลสูงสุดของสหรัฐอเมริกาและศาลรัฐธรรมนูญแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐอเมริกา [Changing the judgements of Constitutional Court and their legal binding]. Bangkok, 2007. (in Thai)
Worachet Pakhirat. คำสอนว่าด้วยรัฐและหลักกฎหมายมหาชน [General Theory of State and Principle of Public Law]. Bangkok: Faculty of Law Thammasat University Press, 2014. (in Thai)
Worachet Pakhirat. ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา [A History of The Philosophy of law]. Bangkok: Read law Press, 2018. (in Thai)
Varol, Ozan O.. “The democratic Coup d’Etat”. Harvard International Law Journal, 53 No.2 (2012): 291-356.
Villegas, Maurico Garcia. “On Pierre Bourdieu’s Legal Thought”. Droit et Société, 2004/1 No.56-57 (2004): 57-70.
Yud Saeng-uthai. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายทั่วไป [Introduction to law]. Bangkok: Prakaypruek Press, 1999. (in Thai)