กฎหมายการชุมนุมสาธารณะภายใต้อำนาจรัฐประหาร
Main Article Content
บทคัดย่อ
แม้รัฐธรรมนูญของไทยจะได้มีการรับรองเสรีภาพในการชุมนุมสาธารณะมาอย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม กฎหมายที่กำหนดรายละเอียดเกี่ยวกับการชุมนุมสาธารณะเพิ่งปรากฏขึ้นโดยสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (โดยการแต่งตั้งของคณะรัฐประหาร) ได้ผ่าน พ.ร.บ. การชุมนุมสาธารณะ ออกมาบังคับใช้เมื่อ พ.ศ. 2558
แม้ว่าเจตนารมณ์ของกฎหมายฉบับนี้ระบุว่าจะเป็นไปเพื่อส่งเสริมเสรีภาพในการชุมนุมและการปกป้องความสงบเรียบร้อยของสังคม แต่ภายหลังจากที่กฎหมายได้ประกาศใช้บังคับเป็นต้นมา พบว่ามีบุคคลเป็นจำนวนมากได้ตกเป็นผู้ต้องหาและจำเลยจากการละเมิด พ.ร.บ. การชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 สะท้อนให้เห็นถึงสภาพปัญหาเบื้องต้นของกฎหมายฉบับนี้ กล่าวคือ ความคลุมเครือของนิยามและความหมายที่เกี่ยวข้องกับการชุมนุม กระบวนการแจ้งการชุมนุม การบังคับใช้กฎหมายของเจ้าหน้าที่รัฐ รวมถึงการตัดสินของศาลในคดีต่างๆ
กรณี พ.ร.บ. การชุมนุมสาธารณะ พ.ศ.2558 ของไทยจึงเป็นตัวอย่างหนึ่งที่จะแสดงให้เห็นว่าความพยายามที่จะบัญญัติกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพของประชาชนให้มีความชัดเจนขึ้น อาจไม่ได้นำมาซึ่งผลดังที่คาดหมายกันไว้แต่อย่างใด โดยเฉพาะอย่างยิ่งในห้วงเวลาที่อยู่ภายใต้บริบทการปกครองแบบอำนาจนิยมกัน
Article Details
O ความคิดเห็นใดๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารนิติสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นของผู้เขียน (ความคิดเห็นใดๆ ของผู้เขียน กองบรรณาธิการวารสารนิติสังคมศาสตร์ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย)
O กองบรรณาธิการ CMU Journal of Law and Social Sciences ไม่สงวนสิทธิ์ในการคัดลอกแต่ให้อ้างอิงแหล่งที่มาด้วย
References
C-Site Thai PBS. “คุก 2 ยกฟ้อง 1 กรณีชุมนุมค้าน ‘ย้าย บขส.ขอนแก่น’ ปี 58 – ทนายเตรียมอุทธรณ์สู้คดี.” [Imprisonment 2; Dismissal 1 for the Protesters Against Relocation of the Khon Kean Bus Terminal in 2015 – the Lawyer Prepared for the Appeal]. Accessed June 30, 2019. https://www.citizenthaipbs.net/node/9678. (in Thai)
C-Site Thai PBS. “ตร. - ทหารเบรก “คนรักหลักประกันสุขภาพ” นับ 1,000 นัดรวมตัวค้านแก้กฎหมายบัตรทอง กระทบสิทธิ ปชช..” [Police and Military Stopped ‘Healthy Coverage Protection Group’ Rally to Protest the Revision Bill on Health Security ‘Golden Card’ as It Compromised People’s Rights]. Accessed June 30, 2019. https://www.citizenthaipbs.net/node/20435. (in Thai)
ENLAWTHAI Foundation. “ก่อน 2560 จะผ่านไป: ย้อนทบทวนเหตุคุกคามการใช้สิทธิเสรีภาพด้านสิ่งแวดล้อมภายใต้รัฐบาล คสช..” [Before the Year of 2017 Pass by: Review the Incidents of Threaten of Environmental Rights and Freedom under the NCPO Government]. Accessed June 30, 2019. https://enlawfoundation.org/newweb/?p=3812. (in Thai)
ENLAWTHAI Foundation. “ยกคำร้องเลิกการชุมนุมคัดค้านโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่ - เทพา ศาลชี้ชุมนุมชอบด้วยกฎหมาย.” [Dismissal the Charge Against Public Assembly to Protest the Coal Power Plant in Krabi and Thaypha as the Court Ruled the Assembly was Legally]. Accessed June 30, 2019. https://enlawfoundation.org/newweb/?p=4064 (in Thai)
iLAW. “7 เรื่องต้องรู้ก่อนฟังคำพิพากษา คดีเทใจให้เทพา.” [7 Issues Needed to Know Before Hearing the Judgement of Thay Jai Hai Thaypha Case]. Accessed June 30, 2019. https://freedom.ilaw.or.th/blog/7-เรื่องต้องรู้ก่อนฟังคำพิพากษา-คดีเทใจให้เทพา (in Thai)
iLAW. “ฐานข้อมูลคดี ชื่อคดี อานนท์: ชุมนุมรำลึกน่วมทอง.” [Case Database – Name of the Case – Anon: Remembrance of Numthong]. Accessed June 30, 2019. https://freedom.ilaw.or.th/case/693#progress_of_case. (in Thai)
iLAW. “ปรากฎการณ์ ใช้ พ.ร.บ.ชุมนุมฯ “ขู่” ประชาชนห้ามชุมนุมทุกประเภท.” [Phenomena of Using Public Assembly Act to ‘Threaten’ the People to Yield Public Assembly]. Accessed June 30, 2019. https://ilaw.or.th/node/3991. (in Thai)
iLAW. “มาตรา19 (5) พ.ร.บ. ชุมนุมฯ “มาตรการสยบ” การชุมนุมโดยสงบ,”[Article 19(5) of Public Assembly Act – the Measure to ‘Defeat’ Peaceful Assembly]. Accessed June 30, 2019. https://ilaw.or.th/node. (in Thai)
iLAW. “สถิติการปิดกั้นและแทรกแซงกิจกรรมสาธารณะยุค คสช.,” [Statistics of the Blockage and Intervention in Public Activities During the NCPO Era]. Accessed June 30, 2019. https://freedom.ilaw.or.th/blog/banonpublicactivities. (in Thai)
Manager Online. “‘ปานเทพ’ ชนะอีกคดี ศาลอุทธรณ์ยืนยกฟ้อง ค้าน พ.ร.บ. ปิโตรเลียมไม่ผิด พ.ร.บ.ชุมนุมฯ.” [Padthep Won Another Case as the Appeal Court Dismissed the Case Opposing the Petroleum Act Does Not Violate the Public Assembly Act]. Accessed June 30, 2019. https://mgronline.com/politics/detail/9610000111310. (in Thai)
Ministry of Labor. “ก.แรงงาน ‘ห่วง’ ลูกจ้างซันโค โกเซ ฝ่าฝืน “กฎหมายชุมนุม” จัดรถส่งกลับถึงบ้าน.” [Ministry of Labor Worried the Employee of Sanko Goze Co. Would Violate the Public Assembly Act, So They Prepared the Transportation for the Employee to Return Home]. Accessed June 30, 2019. https://www.mol.go.th/en/node/46642. (in Thai)
Prachatai. “เครือข่ายแรงงานภาคเหนือ ถูก จนท.ขัดขวางกิจกรรมวันกรรมกรสากล.” [The Northern Labor Network Faced with Blockage the International May Day Activity by the Officers]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2018/05/76751. (in Thai)
Prachatai. “‘คนอยากเลือกตั้ง’ เข้ารับทราบหลายข้อกล่าวหาที่ สน.นางเลิ้งรอบชุมนุม 4 ปี รัฐประหาร.” [People Calling the Election to Hearing the Charges at the Police Station for Rally Against the Coup d’état 4th Anniversary]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2018/06/77321. (in Thai)
Prachatai. “‘ประยุทธ์’ ขอชาวสวนยางไม่ชุมนุมกดดันรัฐบาล ‘ประวิตร’ ระบุ ถ้ามาเจอ พ.ร.บ. ชุมนุม.” [Prayut Asked the Rubber Farmers Do Not Put Pressure over the Government; Prawit Said ‘If They Come, They Will Be Charged for Public Assembly Act Violation’]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2016/01/63381. (in Thai)
Prachatai. “เคลื่อนขบวนมุ่งอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จุดเทียนรำลึก 42 ปี 14 ตุลา.” [March toward Democracy Monument to Remembering 42 Years of October the 14th Incident]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2015/10/61941. (in Thai)
Prachatai. “คปพ.มอบตัว ถูกดำเนินคดี ตาม พ.ร.บ.ชุมนุมฯ หลังยื่นหนังสือค้าน พ.ร.บ.ปิโตรเลียม หน้าสภา.” [Thai Energy Reform Watch Reported for the Charge under the Public Assembly Act When Opposed the Petroleum Act]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2017/04/71148. (in Thai)
Prachatai. “ทหารเข้าคุยชาวบ้าน ห้ามต้านหากปิดประตูเขื่อนปากมูลก่อนกำหนด.” [The Military Told the Villagers Not to Resist the Earlier Opening the Pak Moon Dam Gate]. Accessed June 30, 2019. https://prachatai.com/journal/2015/10/62128. (in Thai)
Social Research Institute, Chulalongkorn University. “เวทีเสวนาสะท้อนปัญหาการตีความบังคับใช้กฎหมายการชุมนุมสาธารณะกับการจำกัดเสรีภาพประชาชน.” [Seminar on the Reflection of Problems on Interpretation to Enforce the Public Assembly Act and the Restriction on Freedom of the People] 21 November 2018. at Auditorium the Connection MRT Station, Ladprao, Bangkok. (in Thai)
Thai Lawyers for Human Rights. “MBK39 เข้ารับทราบข้อหา ทั้ง 2 ศาลสั่งปล่อยตัวทั้งหมด.” [MBK39 Reported to Police, Then Released from Both Courts Without Bail]. Accessed June 30, 2019. https://www.tlhr2014.com/?p=6289. (in Thai)
Thai Lawyers for Human Rights. “แจ้งข้อหาผิด พ.ร.บ.ชุมนุมฯ ชาวบ้านกลุ่มต้านเหมือนโปแตช สกลนคร.” [Charging the Villagers Who Against the Potash Mining in Sakon Nakhorn for Violation of Public Assembly Act]. Accessed June 30, 2019. https://www.tlhr2014.com/?p=3831 (in Thai)
Thai Lawyers for Human Rights. “การจัดการทรัพยากรเหมืองแร่กับการละเมิดสิทธิมนุษยชนหลังรัฐประหาร (2): บูรณาการการใช้อำนาจของทหารกับการปฏิรูป.” [Mining Resource Management and Human Rights Violation after the Coup d'état (2): Integration of the Military Use of Power and the Country Reform]. Accessed June 30, 2019. https://tlhr2014.wordpress.com/tag/กลุ่มรักษ์บ้านแหง/ (in Thai)
Thai Lawyers for Human Rights. “คดีคนอยากเลือกตั้งพัทยา: 7 คน เข้ารับทราบนัด อีก 5 คน นัดส่งตัวให้อัยการวันนี้.” [Case of People Calling the Election at Pattaya: 7 Persons Reported for Hearing the Charge, and Other 5 Met with the Public Prosecutors]. Accessed June 30, 2019. https://www.tlhr2014.com/?p=7167. (in Thai)
Thai Lawyers for Human Rights. “อ่านประมวลคดี พ.ร.บ. ชุมนุมฯ 7 แม่หญิงกลุ่มคนรักษ์บ้านเกิด ก่อนศาลอ่านคำพิพากษา.” [Read Case Database from Public Assembly Act: 7 Ladies from a Group of Home Protectors before Hearing the Judgement of the Court]. Accessed June 30, 2019. https://www.tlhr2014.com/?p=6873 (in Thai)
Thairath Online. “ม็อบหลวงปู่พุทธะอิสระ มาสถานทูตอเมริกา อัด อย่าจาบจ้วงกฎหมายเบื้องสูง.” [Mob Led by Bhuddha Isara to the US Embassy Urged over the Criticism of Lèse Majesté]. Accessed June 30, 2019. https://www.thairath.co.th/content/542395. (in Thai)
The Third Committee of the Senate. เจตนารมณ์ของร่างพระราชบัญญัติการชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. .... สภานิติบัญญัติแห่งชาติ. [The of Public Assembly Act – The National Assembly] (Bangkok: The Secretarial of the Senate Printing, 2015). (in Thai)
Voice TV. “เอ็นจีโอแจงจัดกิจกรรมเดินเท้า กทม. - ขอนแก่น ไม่ใช่การล้มรัฐบาล.” [NGOs Claimed Walk to Bangkok - Khonkean Activity Does Not Ruin the Government]. Accessed June 30, 2019. https://voicetv.co.th/read/BJqM_8eBM. (in Thai)
Voice TV. “รพ.บัวใหญ่ ขึ้นป้ายค้านระเบียบคลัง-ลูกจ้าง ม.ราชภัฎโคราช นัดค้าน 1 มิย.” [Bua Yai Hospital Opposed the Finance Ministerial Regulation; Kho Raj Ratchapat University Posted the Rally on the 1st of June]. Accessed June 30, 2019. https://voicetv.co.th/read/BkaMu02JQ. (in Thai)