ความสุขจากการพึ่งตนเองในบั้นปลายชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย

ผู้แต่ง

  • Montira Jundaharn สาขาวิชาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต หลักสูตรการแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
  • Jirasuk Suksawat แขนงวิชาการแนะแนวและการปรึกษาเชิงจิตวิทยา มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

คำสำคัญ:

ความสุข, การพึ่งตนเอง, บั้นปลายชีวิต, ผู้สูงอายุ, ชุมชนชนบท

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาระดับความสุขของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย และ (2) ศึกษาประสบการณ์ความสุขจากการพึ่งตนเองในบั้นปลายชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย โดยเป็นการวิจัยแบบผสมวิธีประเภทอธิบายตามลำดับ แบ่งเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย จำนวน 310 คน ได้มาโดยการสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและแบบวัดความสุข มีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาคทั้งฉบับ เท่ากับ 0.92 สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระยะที่ 2 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ ผู้สูงอายุที่อาศัยอยู่ในชุมชนชนบท พื้นที่อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย โดยเป็นผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป อาศัยอยู่ในชุมชนชนบทอำเภอภูเรือ จังหวัดเลย มีคะแนนความสุขอยู่ในระดับระดับมาก สามารถสื่อสารได้ดี และยินดีเข้าร่วมการวิจัย จำนวน 8 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง การวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์บริบทและเนื้อหา โดยถอดรหัสข้อความและจัดกลุ่มข้อมูลตามลักษณะที่มีความหมายคล้ายคลึงกันให้เป็นหมวดหมู่ จากนั้นจัดเป็นประเด็นย่อยและสรุปเป็นประเด็นหลัก ผลการวิจัยพบว่า 1) ผู้สูงอายุมีคะแนนความสุขเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง และ 2) ความสุขจากการพึ่งตนเองในบั้นปลายชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย พบ 4 ประเด็นหลัก คือ (1) สุขที่พึ่งตนเองได้ (2) การได้รับการสนับสนุนจากครอบครัว (3) การได้รับการช่วยเหลือจากสังคมและ (4) สิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการยังชีพ

เอกสารอ้างอิง

กนิษฐา บุญธรรมเจริญ. (2554). สุขภาพกาย. ในชื่นฤทัย กาญจนะจิตรา (บรรณาธิการ). สุขภาพคนไทย 2554. นครปฐม: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. (2547). พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546. กรุงเทพฯ: เจ. เอส.การพิมพ์.

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2556). ดัชนีชี้วัดความสุขคนไทย. สืบค้น 17 พฤศจิกายน 2558, จาก http://www.dmh.go.th/test/qtnew

กลุ่มสถิติแรงงาน, สำนักสถิติเศรษฐกิจและสังคมและสำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2558). การสํารวจสุขภาพจิต (ความสุข) คนไทย สิงหาคม พ.ศ. 2558. สืบค้น 30 พฤศจิกายน 2558, จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/themes/files/mental-healthm_aug_58.pdf

จิตนภา ฉิมจินดา. (2554). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความสุขในชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดนครปฐม. (วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยคริสเตียน, นครปฐม.

จิระสุข สุขสวัสดิ์. (2554). ความรุนแรงระดับกลุ่มอันเนื่องมาจากเหตุการณ์ความไม่สงบ การเผชิญปัญหาและความสุขของนักศึกษาระดับปริญญาตรีที่มีภูมิลำเนาในเขตพื้นที่ห้าจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย : การวิจัยแบบผสานวิธี. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

ชมพูนุช พรหมภักดิ์. (2556). การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สํานักวิชาการ สํานักงานเลขาธิการวุฒิสภา.

รสาพร หม้อศรีใจ. (2544). การพึ่งตนเองของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท. (วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่.

วันชัย ศกุนตนาค. (2555). แรงจูงใจในการปฏิบัติงานที่มีความสัมพันธ์กับความผูกพันของพนักงานในกลุ่มงาน Service Desk ของธนาคารแห่งหนึ่ง. (วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, นครนายก.

สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. (2560). ประชากรคาดประมาณ ณ ปี 2560. นครปฐม: สารประชากร มหาวิทยาลัยมหิดล.

สํานักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2550). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมแห่งชาติฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2550-2554). กรุงเทพฯ: สํานักนายกรัฐมนตรี.

สำนักงานสถิติประชากร กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. (2557). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น.

อรวรรณ แผนคง. (2553). การพยาบาลผู้สูงอายุ. นนทบุรี: โครงการสวัสดิการวิชาการสถาบันพระบรมราชชนก.

Argyle, M. & Peter, H. (2001). The Oxford Happiness questionnaire: A compact scale for the measurement of psychology well-being. Headington Campus: Gipsy Lane, UK.

Argyle, M. & Crossland, J. (1991). “The diminutions of positive emotions”. British journal of Social Psychology, 26, 127-137.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

01-02-2018

รูปแบบการอ้างอิง

Jundaharn, M., & Suksawat, J. (2018). ความสุขจากการพึ่งตนเองในบั้นปลายชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนชนบท อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 12(2), 515–530. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/GraduatePSRU/article/view/104626

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย