ความเสี่ยงและแนวทางจัดการความเสี่ยงด้านงบประมาณของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาความเสี่ยงและแนวทางจัดการความเสี่ยงด้านงบประมาณของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3 โดยผู้วิจัยได้แบ่งขั้นตอนการศึกษาเป็น 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาความเสี่ยงด้านงบประมาณของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3 กลุ่มตัวอย่าง ใช้วิธีสุ่มแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วนประชากร ได้แก่ ผู้อำนวยการสถานศึกษาและครูผู้รับผิดชอบงานงบประมาณในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3 จำนวน 313 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ (Rating scale) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และขั้นตอนที่ 2 แนวทางจัดการความเสี่ยงด้านงบประมาณของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก  เขต 3 ผู้ให้ข้อมูลมีจำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) ผลการวิจัยพบว่า ความเสี่ยงและแนวทางจัดการความเสี่ยงด้านงบประมาณของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 3 พบว่าโดยภาพรวมเป็นความเสี่ยงระดับต่ำ ด้านที่มีคะแนนความเสี่ยงสูงสุด 3 ลำดับแรก คือ 1) ด้านบริหารการเงิน พบว่า ครูเจ้าหน้าที่การเงินขาดความเข้าใจในการปฏิบัติงานที่สอดคล้องกับระเบียบการเงิน เกิดความผิดพลาดจากการเร่งรัดการเบิกจ่ายเงินนอกงบประมาณในช่วงใกล้สิ้นปีงบประมาณ และไม่จัดทำเอกสารรายงานสรุปการใช้เงิน แนวทางแก้ไข คือ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการทุกปี เพิ่มช่องทางการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ผ่านเครือข่ายเว็บไซด์เขตพื้นที่ ผู้บริหารกำชับการเบิกจ่ายทุกไตรมาสตามแผนปฏิบัติการของสถานศึกษา และกำชับเจ้าหน้าที่จัดทำรายงานสรุปงบการเงินให้ครบถ้วนและถือปฏิบัติอย่างเคร่งครัด 2) ด้านการบริหารบัญชี พบว่าครูผู้ปฏิบัติหน้าที่จัดทำบัญชีภาระงานสอนมีจำนวนมาก ขาดความเข้าใจในระเบียบและแนวทางปฏิบัติงานบัญชี และขาดคู่มือแนวปฏิบัติที่ชัดเจน ส่งผลให้การทำบัญชีผิดพลาด แนวทางแก้ไขคือ จัดประชุมคณะครูทบทวนภาระงานในหน้าที่และภาระงานสอนร่วมกันอย่างสมดุลจัดอบรมเชิงปฏิบัติการซักซ้อมความเข้าใจ กฎระเบียบ ขั้นตอนปฏิบัติที่ถูกต้องทุกปี พร้อมจัดทำคู่มือการปฏิบัติงานทั้งรูปเล่มและรูปแบบออนไลน์ผ่านเว็บไซด์เขตพื้นที่ 3) ด้านการบริหารพัสดุและสินทรัพย์ พบว่า เจ้าหน้าที่พัสดุขาดความเข้าใจด้านกฎระเบียบพัสดุ ขาดการสำรวจความต้องการจำเป็นการจัดซื้อวัสดุ/ครุภัณฑ์และขาดคณะกรรมการตรวจรับที่มีความชำนาญโดยเฉพาะแนวทางแก้ไข คือ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการซักซ้อมความเข้าใจกฎระเบียบ ขั้นตอนปฏิบัติที่ถูกต้องทุกปี เพิ่มช่องทางแลกเปลี่ยนเรียนรู้ผ่านเว็บไซด์เขตพื้นที่ประชุมคณะครูสำรวจความจำเป็นต้องการใช้วัสดุ/ครุภัณฑ์ ก่อนดำเนินโครงการ/กิจกรรมทุกครั้ง และขอบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถเฉพาะทางจากหน่วยงานอื่นมาเป็นที่ปรึกษาหรือคณะกรรมการร่วมตรวจรับ