การจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเสมือนจริง เพื่อพัฒนาแบบจำลองทางความคิด เรื่อง พันธะโควาเลนต์
คำสำคัญ:
การจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเสมือนจริง, แบบจำลองทางความคิด, พันธะโควาเลนต์บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเสมือนจริงในการพัฒนาแบบจำลองทางความคิดของนักเรียนและศึกษาผลการพัฒนาแบบจำลองทางความคิดของนักเรียน เรื่องพันธะโควาเลนต์ กลุ่มเป้าหมายในงานวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 49 คน โรงเรียนแห่งหนึ่งเขตภาคเหนือตอนล่าง เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสังเกตการจัดการเรียนรู้ แบบวัดแบบจำลองทางความคิด ชิ้นงาน และแบบสัมภาษณ์เกี่ยวกับภาพตัวอย่าง โดยทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา เพื่อจัดกลุ่มแบบจำลองทางความคิดของนักเรียนและหาค่าร้อยละของจำนวนนักเรียนที่แสดงระดับแบบจำลองทางความคิด
ผลการวิจัยพบว่า แนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเสมือนจริงแบบ 4 ขั้นตอน เรื่อง พันธะโควาเลนต์ มีลักษณะดังนี้ การสร้างแบบจำลอง ครูทบทวนเนื้อหาก่อนเริ่มการจัดการเรียนรู้และนำเสนอสถานการณ์ในชีวิตประจำวันเพื่อเชื่อมโยงถึงพันธะโควาเลนต์ การแสดงแบบจำลอง ครูใช้คำถามในการกระตุ้นให้นักเรียนแสดงออกแบบจำลองทางความคิดของตนเองและใช้แบบจำลองที่หลากหลายเหมาะสมกับพันธะโควาเลนต์ การทดสอบแบบจำลอง ครูแนะนำวิธีการใช้งาน
สื่อเทคโนโลยีเสมือนจริงก่อน และใช้คำถามกระตุ้นให้นักเรียนหาความสัมพันธ์ของข้อมูลกับแบบจำลองของตนเองเพื่อแก้ไขแบบจำลองให้ดีขึ้น การประเมินแบบจำลอง นักเรียนได้ปฏิบัติในการประเมินแบบจำลองด้วยตนเอง ส่วนผลการพัฒนาแบบจำลองทางความคิดของนักเรียน พบว่า นักเรียนมีการพัฒนาแบบจำลองทางความคิดที่ถูกต้องทั้ง 3 หัวข้อย่อย (54.35%) ซึ่งแบบจำลองทางความคิดของนักเรียนที่สอดคล้องกับแบบจำลองทางวิทยาศาสตร์มากที่สุด คือ สารโควาเลนต์โครงผลึกร่างตาข่าย
เอกสารอ้างอิง
ณัฏฐ์ ดิษเจริญ, กรวัฒน์ พลเยี่ยม, พนิดา วังคะฮาต, และปุริม จารุจำรัส. (2557). การพัฒนาสื่อการเรียนรู้ เรื่อง โครงสร้างอะตอมและพันธะเคมี ด้วยเทคโนโลยีออกเมนเต็ดเรียลลิตี้. วารสารหน่วยวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมเพื่อการเรียนรู้, 5(1), 21–27.
ภรทิพย์ สุภัทรชัยวงศ์. (2556). การจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐานเพื่อพัฒนาแบบจำลองทางความคิด เรื่อง โครงสร้างอะตอมและความเข้าใจธรรมชาติแบบจำลองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สมฤทัย สังฆคราม. (2533). รูปแบบการทำความเข้าใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่องพันธะเคมี โดยใช้วิธีการสอนแบบเปรียบเทียบตามแนว FAR (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.
สิรินภา กิจเกื้อกูล. (2557). การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ทิศทางสำหรับครูศตวรรษที่ 21. เพชรบูรณ์: จุลดิสการพิมพ์.
Adbo, K., & Taber, K. (2009). Learners’ Mental Models of the Particle Nature of Matter. International Journal of Science Education, 34(2), 7-8.
Barak, M., & Hussein-Farraj, R. (2013). Integrating Model-Based Learning and Animations for Enhancing Students’ Understanding of Proteins Structure and Function. Research in Science Education, 43(2), 619–636.
Buckley, B. C., Gobert, J. D., Kindfield, A. C. H., Horwitz, P., Tinker, R. F., Gerlits, B., … Willet, J. (2004). Model-based teaching with biological; what do they learn? how?. Journal of Science Education and Technology, 13(1), 23-41.
Campbell, T., Phil S. O., Maughn, M., Kiriazis, N., & Zuwallack, R. (2015). A Review of Modeling Pedagogies: Pedagogical Functions, Discursive Acts, and Technology in Modeling Instruction. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(1), 159-176.
Coll, R. K., & Taylor, N. (2002). Mental models in Chemistry: Senior Chemistry Students’ Mental Models of Chemical Bonding. Chemistry Education: Research and Practice in Europe, 3(2), 175-184.
Coll, R. K. (2008). Chemistry learners’ preferred mental models for chemical bonding. Journal of Turkish Science Education, 5(1), 22-47.
Gilbert, J. K. (2004). Model and modeling: Routes to more authentic science education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 115-130.
Greca, I. M., & Moreira, M. A. (2000). Mental models, conceptual models, and modeling. International Journal of Science Education, 22(1), 1-11.
Justi, R., & Gilbert, J. (2006). Metaphor and Analogy in Science Education. Netherlands: Springer.
Justi, R., & Gilbert, J. (2016). Modeling-based Teaching in Science Education. Netherlands: Springer.
Moutinho, S., Moura, R., & Vasconcelos, C. (2017). Contributions of Model-Based Learning to the Restructuring of Graduation Students’ Mental Models on Natural Hazards. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(7), 3043-3068.
Ogan-Bekiroglu, F. (2007). Effect of model-based teaching on pre-service physics teachers’conceptions of the moon, moon phases, and other lunar phenomena. International Journal of Science Education, 29(5), 555-593.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงครามเป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
