กลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากำแพงเพชร เขต 1 และ เขต 2

ผู้แต่ง

  • Sukittaya Pongkanta สาขาวิชายุทธศาสตร์การบริหารและการพัฒนา หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร
  • Somchai Wongnaya คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร
  • Sunee Boonphithak คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร

คำสำคัญ:

กลยุทธ์, ผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาคุณลักษณะผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ  โดยวิเคราะห์เอกสารวิชาการ  สัมภาษณ์  แบบสอบถาม  รวบรวมข้อมูลจากผู้ทรงคุณวุฒิ  ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน 2) ศึกษาสภาพ ปัญหา และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ  โดยใช้แบบสอบถาม และการสนทนากลุ่ม  รวบรวมข้อมูลจากผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน 3) จัดทำกลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ  โดยประชุมเชิงปฏิบัติการ 2 ครั้ง และสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ รวบรวมข้อมูลจากผู้บริหารการศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน  และ 4) ประเมินกลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ  โดยใช้แบบประเมินกลยุทธ์  รวบรวมข้อมูลจากผู้บริหารการศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา ผู้ทรงคุณวุฒิ  วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เอกสารหาความถี่  ค่าเฉลี่ย  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  และวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) คุณลักษณะผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ พบว่า ภาพรวมทุกด้านอยู่ในระดับมาก รายด้าน พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษามีคุณลักษณะมืออาชีพด้านคุณธรรม จริยธรรมมากที่สุด และมีคุณลักษณะ  มืออาชีพด้านวิชาการน้อยที่สุด  2) สภาพ ปัญหา และปัจจัย พบว่า ทุกด้านอยู่ในระดับมาก สภาพการพัฒนา พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษามีการพัฒนาตนเองจากหน่วยงานต้นสังกัดมากที่สุด ปัญหาการพัฒนา พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษาขาดการวางแผนการพัฒนาและการติดตามและประเมินผล ปัจจัยการพัฒนาด้านจุดแข็ง
พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษาปฏิบัติงานเป็นรูปธรรม มีความกระตือรือร้นใฝ่รู้ในการพัฒนา ด้านจุดอ่อน พบว่า ผู้บริหารสถานศึกษามีการวางแผนพัฒนาไม่ชัดเจน ไม่เป็นระบบ รูปแบบไม่หลากหลาย ขาดการวิเคราะห์ตนเองการติดตามประเมินผลไม่ต่อเนื่อง งบประมาณน้อย ด้านโอกาส พบว่า นโยบาย สังคมชุมชนให้ความสำคัญสนับสนุนการพัฒนา เทคโนโลยีทันสมัยรวดเร็วเอื้อต่อการนำมาใช้ประโยชน์  ด้านอุปสรรค พบว่า เศรษฐกิจ การเมืองที่มีการเปลี่ยนแปลงส่งผลให้การจัดสรรงบประมาณโครงการ/กิจกรรมไม่ต่อเนื่อง 3) กลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ  ประกอบด้วย วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ ประเด็นกลยุทธ์ กลยุทธ์  ตัวชี้วัดและมาตรการ ซึ่งกลยุทธ์ที่พัฒนาขึ้น 7 กลยุทธ์ สำหรับหน่วยงาน ได้แก่ 1) พัฒนาแผนพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาสู่ผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพอย่างเป็นระบบ 2) พัฒนาศักยภาพผู้บริหารสถานศึกษาสู่มืออาชีพ 3) ส่งเสริมผู้บริหารสถานศึกษานำงานวิจัยและนวัตกรรมมาใช้ในการพัฒนาสถานศึกษาอย่างต่อเนื่อง 4) เสริมสร้างความสามารถของผู้บริหารสถานศึกษาในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารและเทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ 5) พัฒนาระบบฐานข้อมูลสารสนเทศ การเรียนรู้และแหล่งเรียนรู้ให้เหมาะสมทันสมัยต่อการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ 6) สร้างเสริมเครือข่ายความร่วมมือการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษา 7) พัฒนาระบบกลไกการติดตามและประเมินผลให้สามารถนำไปใช้ในการประเมินผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ  4 กลยุทธ์สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา ได้แก่ 1) วางแผนพัฒนาตนเองสู่ผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพอย่างเป็นระบบ 2) เสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพของตนเองให้สอดคล้องกับบทบาทผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21 3) พัฒนาตนเองให้เป็นผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ โดยนำแผนพัฒนาสู่การปฏิบัติอย่างมีประสิทธิภาพ 4) ประเมินตนเองและนำผลการประเมินมาปรับปรุงพัฒนาให้เป็นผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ และผลการประเมินกลยุทธ์ พบว่า มีความสอดคล้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้และเป็นประโยชน์

เอกสารอ้างอิง

จําลอง นักฟ้อน. (2555). เส้นทางสู่นักบริหารการศึกษามืออาชีพ. สืบค้น 21 มิถุนายน 2556, จาก http://www.moe.go.th/wijai/road%20 map.html.

ชัญญา อภิปาลกุล. (2545). รูปแบบการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาเพื่อปฏิรูปการเรียนรู้ในสถานศึกษา SINTPAE Model (ฉบับสรุป). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ.

ชัยยนต์ เพาพาน. (2559). ผู้บริหารสถานศึกษายุคใหม่ในศตวรรษที่ 21. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติครุศาสตร์ ครั้งที่ 1 การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาท้องถิ่นสู่ประชาคมอาเซียน: ทิศทางใหม่ในศตวรรษที่ 21. (น. 301-313).
สืบค้น 15 กันยายน 2559, จาก http://conference.edu.ksu.ac.th/file/20160809_2488101126.pdf

ณัฏฐพันธ์ เขจรนันทน์. (2552). ยอดกลยุทธ์การบริหารสำหรับองค์การยุคใหม่. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท.

ธีระ รุญเจริญ. (2550). ความเป็นมืออาชีพชีพในการจัดและบริหารการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: ข้าวฟ่าง.

นิตยา ทองไทย. (2556). คุณลักษณะผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพตามความคิดเห็นของผู้บริหารและครูในสถานศึกษา. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี, ลพบุรี.

นุชนรา รัตนศิระประภา. (2557). สมรรถนะของผู้บริหารที่ส่งผลต่อคุณลักษณะโรงเรียนมาตรฐานสากล สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, 7(3), 507-528.

นันทิยา หุตานุวัตรและณรงค์ หุตานุวัตร. (2547). การพัฒนาองค์กรชุมชน (พิมพ์ครั้งที่ 2). อุบลราชธานี: คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สุวีริยาสาส์น.

ปกรณ์ ปรียากร. (2553). การวางแผนกลยุทธ์: แนวคิดและแนวทางเชิงประยุกต์. กรุงเทพฯ: เสมาธรรม.

ประยูร อัครบวร. (2553). การวางแผนและกำหนดยุทธศาสตร์. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พิสิฐ เทพไกรวัล. (2554). การพัฒนารูปแบบเครือข่ายความร่วมมือเพื่อคุณภาพการจัดการศึกษา ในโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเล็ก. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น.

เพ็ญวรา ชูประวัติ. (2553). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารเพื่อการศึกษาในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษากรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศรีทน ละม่อม. (2552). ผลการพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชนโดยใช้วงจร PDCA ของโรงเรียนดอนทอวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 1. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์, เพชรบูรณ์.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2552). การปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง (พ.ศ. 2552-2561). กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานคณะกรรมการการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2554). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 11 พ.ศ. 2555-2559. กรุงเทพฯ: สหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน). (2558). ผลการประเมินสถานศึกษาระดับสถานศึกษาขั้นพื้นฐานรอบที่สอง (พ.ศ. 2554-2558). กรุงเทพฯ: องค์การมหาชน.

สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์. (2556). การจัดทำยุทธศาสตร์การปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐานให้เกิดความรับผิดชอบ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.

สมชาย เทพแสง และอรจิรา เทพแสง. (2549). ผู้นำยุคใหม่: หัวใจของการปฏิรูป. นนทบุรี: เกรท เอ็ดดูเคชั่น.

สมพร ศิลป์สุวรรณ์. (2550). HR กับการพัฒนาองค์กรสู่ High Performance Organization. (เอกสารประกอบการสัมมนาวิชาการและการบรรยาย วันที่ 15-16 พฤศจิกายน 2550 ณ โรงแรม มิราเคิล
แกรนด์ คอนเวน กรุงเทพ). สมาคมการจัดการงานบุคคลแห่งประเทศไทย.

สมยศ นาวีการ. (2538). การบริหาร (Management) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สามัคคีสาร (ดอกหญ้า).

สายฝน เสกขุนทด. (2546). การพัฒนาแผนกลยุทธ์ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ของสถาบันราชภัฏราชนครินทร์. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

สุภาพร พงศ์ภิญโญโอภาส. (2556). การพัฒนากลยุทธ์การบริหารงานวิจัยของมหาวิทยาลัยราชภัฏกลุ่มภาคเหนือตอนล่าง. (วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร, กำแพงเพชร.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2552). รายงานการวิจัยการวิเคราะห์กระบวนการพัฒนาการศึกษาของโรงเรียนภายหลังการประเมินภายนอกรอบแรก. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุรศักดิ์ ปริญญารัตนชัย. (2544). แนวคิดเกี่ยวกับการบริหารจัดการ. สืบค้น 1 มิถุนายน 2556, จาก http://thesis.swu.ac.th/swuthesis/Rec_Man/Teerin_P.pdf

สุรัสวดี ราชกุลชัย. (2547). การวางแผนและการควบคุมทางการบริหาร. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

หวน พินธุพันธ์. (2548). การบริหารการศึกษา: นักบริหารมืออาชีพ. นนทบุรี: พินธุพันธ์การพิมพ์.

Deming, W. E. (1995). Out of The Crisis. USA: The Massachusetts Institute of Technology Center for Advanced Engineering Study.

Dennis, D. R. (1997). Strategic Planning. New York : Harper Collins College Publishers.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

03-12-2018

รูปแบบการอ้างอิง

Pongkanta, S., Wongnaya, S., & Boonphithak, S. (2018). กลยุทธ์การพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษามืออาชีพ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากำแพงเพชร เขต 1 และ เขต 2. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 12(2), 627–643. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/GraduatePSRU/article/view/158752

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย