ความยั่งยืนทางสังคมของการเลี้ยงไก่เนื้อในระบบพันธสัญญา กรณีศึกษา เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่เนื้อขนาดเล็กในพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี
DOI:
https://doi.org/10.14456/psruhss.2021.32คำสำคัญ:
ไก่เนื้อ, เกษตรพันธสัญญา, ความยั่งยืนทางสังคม, SAFAบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความยั่งยืนทางสังคมของเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่เนื้อในพื้นที่จังหวัดสุพรรณบุรี โดยการประยุกต์ใช้กรอบการประเมินความยั่งยืนของระบบอาหารและการเกษตร (Sustainability Assessment of Food and Agriculture Systems: SAFA) ที่พัฒนาขึ้นโดยองค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) แบบสอบถามและการวิเคราะห์ข้อมูลตามแนวทางการทำงานโมเดล SAFA โดยมีปริมาณการเลี้ยงอยู่ที่ 3,000-6,000 ตัว/ฟาร์ม จำนวน 63 ราย (ประชากรน้อยกว่า 100 คน ดังนั้น การเก็บข้อมูลร้อยละ 100) โดยมีแบบสอบถามตามหลักโมเดล SAFA เพื่อมาวิเคราะห์ตามแบบโมเดล SAFA ใน 6 มิติ ได้แก่ (1) การมีคุณภาพชีวิตที่ดี (2) ธรรมาภิบาล (3) สิทธิแรงงาน (4) ความเท่าเทียม (5) สุขภาพและความปลอดภัยของมนุษย์ และ (6) ความหลากหลายทางวัฒนธรรม การวิเคราะห์ข้อมูลจะเป็นไปตามกรอบการโมเดล SAFA โดยจะใช้เกณฑ์การให้คะแนนความยั่งยืนทางสังคม ผลการศึกษาพบว่า เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่เนื้อขนาดเล็กในระบบเกษตรแบบพันธสัญญาของจังหวัดสุพรรณบุรี พบว่า (1) การมีคุณภาพชีวิตที่ดีมีความยั่งยืนในระดับดีมาก (2) การค้าที่เป็นธรรมมีความยั่งยืนในระดับดี (3) สุขภาพและความปลอดภัยของมนุษย์มีความยั่งยืนในระดับดีมาก (4) ความหลากหลายทางวัฒนธรรมมีความยั่งยืนในระดับดี ทั้งนี้สำหรับ (5) สิทธิแรงงาน และ (6) ความเท่าเทียมไม่สามารถประเมินผลได้ตามกรอบการประเมินความยั่งยืนของระบบอาหารและการเกษตร (SAFA) เนื่องด้วยกลุ่มเป้าหมายที่ศึกษามีลักษณะเป็นฟาร์มขนาดเล็ก จึงไม่พบการจ้างแรงงานและปัญหาความไม่เท่าเทียมในการเลือกปฏิบัติ
เอกสารอ้างอิง
กัลปพฤกษ์ ผิวทองงาม, ศุภชัย ปทุมนากุล, และคณะ. (2552). เกษตรพันธสัญญา ผลตอบแทน ความเสี่ยง และความเป็นธรรม (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: ซีเวิลด์ กราฟิก.
เขมรัฐ เถลิงศรี, และสิทธิเดช พงศ์กิจวรสิน. (2560). ธุรกิจการเกษตรบนพื้นที่สูงกับความยั่งยืน บทเรียนและข้อเสนอในการพัฒนา. กรุงเทพฯ: พีทูเอสเมคเกอร์.
ชีวิน อริยะสุนทร. (2555). เกษตรพันธสัญญากับการปรับตัวทางสังคมและเศรษฐกิจของเกษตรกรและชุมชน: ศึกษากรณีการเลี้ยงไก่เนื้อ ตำบลท้ายตลาด อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี. วารสารวิทยบริการ, 23(2), 89-104.
มนิสา นวลเต็ม. (2559). อนาคตของไก่เนื้อไทยในอาเซียน (AEC). สืบค้น 31 มกราคม 2563, จาก https://www.tpso.moc.go.th/th/node/390
สุบรรณ เอี่ยมวิจารณ์. (2558). การเกษตรแบบพันธสัญญา : ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะเพื่อลดความเสี่ยงของเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่เนื้อของไทย. วารสารวิจัยเพื่อพัฒนาสังคมและชุมชน มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 1(3), 4-19.
อภิญญา วนเศรษฐ. (2561). เกษตรพันธสัญญาในรูปแบบสหกรณ์เพื่อความมั่นคงทางรายได้ของเกษตรกรรายย่อย (รายงานการวิจัย). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
อมรชัย บ้านเมือง. (2559). ความท้าทายในการนำพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาระบบเกษตรพันธสัญญา พ.ศ. 2560 ไปปฏิบัติ (การค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Food and Agriculture Organization of the United Nations-FAO. (2014). SAFA SUSTAINABILITY ASSESSMENT OF FOOD AND AGRICULTURE SYSTEMS GUIDELINES. Retrieved January 25, 2020, from http://www.fao.org/3/a-i3957e.pdf
Food and Agriculture Organization of the United Nations-FAO. (2020). CONTRACT FARMING Partnerships for growth. Retrieved January 25, 2020, from http://www.fao.org/3/y0937e/y0937e02.htm
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงครามเป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
