การเสริมสร้างเป้าหมายชีวิตเพื่อการพัฒนาเยาวชน

อริสา   สุมามาลย์; วลัยนาสภ์   มีพันธุ์

doi:10.14456/psruhss.2024.1

ผู้แต่ง

อริสา สุมามาลย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร จังหวัดสกลนคร 47000 https://orcid.org/0000-0001-9925-9300
วลัยนาสภ์ มีพันธุ์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ 10900 https://orcid.org/0000-0001-7430-0872

DOI:

https://doi.org/10.14456/psruhss.2024.1

คำสำคัญ:

เป้าหมายชีวิต , การพัฒนาเยาวชน , เยาวชนไทย

บทคัดย่อ

เป้าหมายชีวิตเป็นเจตจำนงในการกำหนดชีวิตของบุคคลหนึ่งให้ดำเนินอย่างมีทิศทาง มาจากความเชื่อ การให้คุณค่า และความต้องการของบุคคลนั้น อันส่งผลต่อการตัดสินใจและการกระทำ และนำไปสู่การสร้างประโยชน์ทั้งกับตนเองและผู้อื่น รวมถึง ทำให้บุคคลนั้นรู้สึกถึงคุณค่าและความหมายของตนเอง เป้าหมายชีวิตจึงเป็นประเด็นที่สำคัญในการพัฒนาเยาวชนเชิงบวก และสอดคล้องกับกระบวนทัศน์ใหม่ทางการศึกษาที่ไม่ได้มุ่งเน้นเพียงการพัฒนาความรู้และทักษะเท่านั้น แต่ยังสร้างคุณลักษณะของผู้เรียนที่เห็นคุณค่าในตนเองและมีแรงจูงใจที่จะเรียนรู้ตลอดชีวิต ผู้เขียนสังเคราะห์วรรณกรรมที่เกี่ยวข้องเพื่อเป็นประโยชน์ในการต่อยอดทางการศึกษา โดยนำเสนอหัวข้อดังนี้ 1) ความเป็นมาของแนวคิดเป้าหมายชีวิต 2) ความหมายของเป้าหมายชีวิต 3) องค์ประกอบของเป้าหมายชีวิต 4) การวัดระดับการมีเป้าหมายชีวิต และ 5) แนวทางการเสริมสร้างเป้าหมายชีวิตสำหรับเยาวชน 6 ขั้นตอน ได้แก่ การเตรียมความพร้อม การสร้างความสัมพันธ์ การสำรวจตนเองและการเรียนรู้สิ่งใหม่ การวางแผนการเรียนรู้เพื่อเริ่มต้นทำสิ่งที่สอดคล้องกับเป้าหมายชีวิต การลงมือปฏิบัติตามแผน และการสะท้อนการเรียนรู้ โดยสามารถนำแนวทางดังกล่าวประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบท เพื่อช่วยให้เยาวชนมีพลังในการใช้ชีวิตและฝึกฝนทักษะในการเรียนรู้ในสิ่งที่ตนเองสนใจ

เอกสารอ้างอิง

กาญจน์สุนภัส บาลทิพย์, อุษณีย์ เพชรรัชตะชาติ, ศิริวรรณ พิริยคุณธร, สิริลักษณ์ จันเทร์มะ, และกิตติกร นิลมานัต. (2561). การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพองค์รวมของวัยรุ่นที่ติดเชื้อเอชไอวีด้วยแนวคิดเป้าหมายชีวิต. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 38(4), 49-67.

ขวัญตา บาลทิพย์, และสิริลักษณ์ จันเทร์มะ. (2556). กระบวนการสร้างเป้าหมายในชีวิตของเยาวชนที่มีชีวิตอยู่กับเอชไอวี. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 33(3), 1-13.

เทิดศักดิ์ ผลจันทร์, และไพฑูรย์ ช่วงฉ่ำ. (2561). ความหมายในชีวิตและการแสวงหาความหมายในชีวิตของนิสิตแพทย์ ชั้นปีที่ 3 มหาวิทยาลัยนเรศวร. ธรรมศาสตร์เวชสาร, 18(4), 636-643.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2552). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.

พิมพ์พนิต ภาศรี, กาญจน์สุนภัส บาลทิพย์, อังศุมา อภิชาโต, และอาภรณ์ทิพย์ บัวเพ็ชร. (2564). เป้าหมายชีวิตของนักเรียนในภาคใต้. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์, 41(1), 104-114.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561-2580 (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

อรัญญา ตุ้ยคัมภีร์. (2557). เป้าหมายในชีวิตของคุณคืออะไร. สืบค้น 15 ธันวาคม 2564, จาก https://techsauce.co/connext/get-a-job/how-to-answer-the-interview-questions-about-ambition.

อริสา สุมามาลย์. (2563). การพัฒนากระบวนการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนบนฐานแนวคิดจิตตปัญญาศึกษาเพื่อเสริมสร้างเป้าหมายในชีวิตสําหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี (วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Balthip, K., Suwanphahu, B., & Laimek, S. (2022). Development of a purpose in life scale for Thai adolescents: A mixed-method study. Kasetsart Journal of Social Sciences, 43(3), 561–568.

Benson, P. L. (2006). All kids are our kids: What communities must do to raise caring and responsible children and adolescents (2nd ed.). San Francisco, CA: Jossey Bass.

Bernard, B. (1990). Youth Service: From Youth as Problems to Youth as Resources. Illinois Prevention Forum, 10(2), 12-27.

Bronk, K. C. (2012). A Grounded Theory of the Development of Noble Youth Purpose. Journal of Adolescent Research, 27(1), 78-109.

Bronk, K. C. (2016). Purpose in life: A critical component of optimal youth development. Place of publication not identified: SPRINGER. doi:10.1007/978-94-007-7491-9.

Bronk, K. C., Finch, W. H., & Talib, T. L. (2010). Purpose in life among high ability adolescents. High Ability Studies, 21(2), 133-145.

Bundick, M. J., Yeager, D. S., King, P. E., & Damon, W. (2009). Thriving across the life span. In W.F. Overton & R.M. Lerner (Eds.), Handbook of lifespan human development. New York, NY: Wiley.

Covey, S. R. (1989). The 7 Habits of Highly Effective People. New York: Simon & Schuster.

Crumbaugh, J. C., & Maholick, L. T. (1964). An experimental study in existentialism: The psychometric approach to Frankl's concept of noogenic neurosis. Journal of clinical psychology, 20(2), 200-207.

Damon, W. (2009). The why question: Teachers can instill a sense of purpose. Education Next, 9(3), 84-85.

Damon, W., Menon, J., & Bronk, K. C. (2003). The development of purpose during adolescence. Applied Developmental Science, 7(3), 119-128.

Drageset, J., Haugan, G. & Tranvåg, O. (2017). Crucial aspects promoting meaning and purpose in life: perceptions of nursing home residents. BMC Geriatrics, 17, 254.

French, S., & Joseph, S. (1999). Religiosity and its association with happiness, purpose in life, and self-actualization. Mental Health, Religion, and Culture, 2, 117-120.

Hill, P. L., Burrow, A. L., O’Dell, A. C., & Thornton, M. A. (2010). Classifying adolescents’ conceptions of purpose in life. The Journal of Positive Psychology, 5(6), 466-473.

Jonsen, E., Fagerström, L., Lundman, B., Nygren, B., Vähäkangas, M., & Strandberg, G. (2010). Psychometric properties of the Swedish version of the Purpose in Life scale. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 24(1), 41-48.

Keyes, C. L., Shmotkin, D., & Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of personality and social psychology, 82(6), 1007-1022.

Knowles, M. S. (1975). Self-directed learning: A guide for learners and teachers. Chicago: Follett Publishing Company.

McKnight, P. E., & Kashdan, T. B. (2009). Purpose in life as a system that creates and sustains health and well-being: An integrative, testable theory. Review of general Psychology, 13(3), 242-251.

Okado, T. (1998). The Japanese version of the purpose in life test. Tokyo: System Publica.

Prabhat, S. (2010). Difference Between Purpose and Goal. Difference Between Similar Terms and Objects. Retrieved 15 December 2021, from http://www.differencebetween.net/miscellaneous/ difference-between-purpose-and-goal/

Schluckebier, M. E. (2013). Dreams worth pursuing: How college students develop and articulate their purpose in life (Doctoral dissertation). Iowa: University of Iowa.

Seligman, M. E. P. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York, NY: Free Press.

Shek, D. T. L. (1993). The Chinese purpose-in-life test and psychological well-being in Chinese college students. International Forum for Logotherapy, 16, 35-42.

Shin, J. Y. (2013). Improving first-year intervention strategies at universities by focusing on meaning and purpose in life (Doctoral dissertation). Colorado: Colorado State University.