อุดมการณ์ในนิทานพื้นบ้านเกาหลีใต้

รุจนี  จีระกมล; ชมนาด  อินทจามรรักษ์

doi:10.14456/psruhss.2024.43

ผู้แต่ง

รุจนี จีระกมล คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก 65000
ชมนาด อินทจามรรักษ์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก 65000

DOI:

https://doi.org/10.14456/psruhss.2024.43

คำสำคัญ:

อุดมการณ์, นิทานพื้นบ้าน , เกาหลีใต้

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุดมการณ์ที่ปรากฏในนิทานพื้นบ้านเกาหลีใต้ตามแนวคิดวาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากตัวบทนิทานพื้นบ้านทั้งหมด 36 เรื่องจากหนังสือนิทานพื้นบ้านสำหรับเด็กในหนังสือเรียนของซังกโย อี ซึ่งเป็นผู้ที่ได้รับรางวัล IBBY Honor List ในปี พ.ศ. 2559 ผลการวิจัยพบอุดมการณ์ทั้งหมด 7 อุดมการณ์ ได้แก่ อุดมการณ์เรื่องการปฏิบัติตนในสังคม อุดมการณ์เรื่องบทบาทหน้าที่ของคนในสังคม อุดมการณ์เรื่องครอบครัว อุดมการณ์เรื่องความอาวุโส อุดมการณ์ทางการเมือง อุดมการณ์ปิตาธิปไตย และอุดมการณ์เรื่องวัฒนธรรมแบบกลุ่มนิยม โดยเรียงลำดับตามจำนวนความถี่ที่พบจากมากไปน้อย ทั้งนี้ผลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่านิทานพื้นบ้านเป็นวาทกรรมรูปแบบหนึ่งที่สื่อถึงอุดมการณ์ได้ โดยอุดมการณ์เหล่านี้ถูกผลิตซ้ำและถ่ายทอดอยู่ในสังคมมาอย่างยาวนาน

เอกสารอ้างอิง

กฤษดาวรรณ หงศ์ลดารมภ์ และจันทิมา เอียมานนท์. (2549). มองสังคมผ่านวาทกรรม. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เกียงอึน ปาร์ค. (2549). วิเคราะห์ภาพสะท้อนสังคมที่ปรากฏในนิทานพื้นบ้านเกาหลี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

จันทิมา อังคพณิชกิจ. (2557). การวิเคราะห์ข้อความ. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2556). วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ตามแนวภาษาศาสตร์: แนวคิดและการนำมาศึกษาวาทกรรมในภาษาไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รมย์ธีรา ศิริพงศ์วรกุล. (2555). วรรณกรรมการ์ตูนสำหรับเด็กและการนำเสนอภาพอุดมการณ์ทางสังคม (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

วิสันต์ สุขวิสิทธิ์. (2554). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในหนังสือเรียนรายวิชาภาษาไทยตามหลักสูตรประถมศึกษา พ.ศ. 2503 - 2544 : การศึกษาตามแนววาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เสนาะ เจริญพร. (2548). ผู้หญิงกับสังคม: ในวรรณกรรมไทยยุคฟองสบู่. กรุงเทพฯ: มติชน.

อุดมพร อมรธรรม. (2555). ยอดคุณธรรมขงจื๊อ. กรุงเทพฯ: แสงดาว.

อุมาวัลย์ ชีช้าง. (2555). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในเรื่องเล่าสำหรับเด็กในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ พ.ศ. 2523 – 2553 (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ไอยดา กลิ่นอ้น. (2563). อุดมการณ์ในหนังสือเรียนวิชาภาษาอังกฤษระดับมัธยมศึกษาตอนต้น (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.

Hofstede, G. (1997). Cultures and Organizations: Software of the Mind. New York: McGraw-Hill.

Hyun Ah Moon. (2560). การเปลี่ยนแปลงของเศรษฐกิจเกาหลีและการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างครอบครัวเกาหลี. (พรรณนิภา ซอง ผู้แปล). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Ki-Soo Eun. (2559). ค่านิยมของชาวเกาหลีใต้. (พรรณนิภา ซอง ผู้แปล). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.