ตำรับอาหารของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยรามัญบนพื้นฐานความดั้งเดิม
DOI:
https://doi.org/10.14456/psruhss.2024.45คำสำคัญ:
กลุ่มชาติพันธุ์ไทยรามัญ , ตำรับอาหาร , ความดั้งเดิมบทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาตำรับอาหารของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยรามัญ 2) พัฒนาตำรับอาหารของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยรามัญ และ 3) ศึกษาคุณค่าทางโภชนาการตำรับอาหารของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยรามัญ เป็นวิจัยเชิงประยุกต์ที่มุ่งนำผลวิจัยไปพัฒนา เก็บรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพ คือ การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย แหล่งวัตถุดิบดั้งเดิมส่วนใหญ่ของคนไทยรามัญเป็นวัตถุดิบที่ได้จากแหล่งธรรมชาติบางส่วนปลูกเองบริเวณบ้าน ไร่นา หรือหาซื้อได้ในตลาดชุมชน ส่วนวัตถุดิบเนื้อสัตว์จะกินปลาเป็นหลัก อาหารที่บริโภคในชีวิตประจำวันส่วนใหญ่เป็นแกง ปิ้งย่าง และน้ำพริกเป็นหลัก จากการรวบรวมตำรับอาหารที่กินในชีวิตประจำวัน และใช้ในงานบุญ งานประเพณีต่าง ๆ นำมาจัดประเภทอาหาร ได้ 2 ชนิด คือ อาหารคาวและอาหารหวาน เมื่อนำไปพัฒนาตำรับมาตรฐานและวิเคราะห์คุณค่าทางโภชนาการ พบว่า ตำรับอาหารส่วนใหญ่มีพลังงาน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน น้ำตาลน้อย มีใยอาหาร แคลเซียมสูง และปริมาณโซเดียมอยู่ในเกณฑ์ที่กำหนด ได้แก่ แกงเลียงใบกะเพราปลาย่าง ต่อหนึ่งหน่วยผู้บริโภคมีพลังงาน 60.60 กิโลแคลอรี คาร์โบไฮเดรต 3.08 กรัม โปรตีน 7.27 กรัม ไขมัน 2.14 กรัม ใยอาหาร 0.71 กรัม แคลเซียม 94.95 มิลลิกรัม และโซเดียม 243.09 มิลลิกรัม
เอกสารอ้างอิง
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก. (2564). กระเจี๊ยบเขียว. สืบค้น 22 กรกฎาคม 2564, จาก https://www.dtam.moph.go.th/ index.php/th/trust-news/7365-trust0180.html.
ชลธิชา ปริวันตา, วิชิตา บุญเสริม, อุไลมาศ ทั่งรื่น และจุรีมาศ ดีอำมาตย์. (2560). การศึกษาตำรับอาหารพื้นบ้านชาวมอญชุมชนศาลาแดงเหนือ อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี. ใน การประชุมวิชาการระดับชาติ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีระหว่างสถาบันครั้งที่ 5. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์.
ชาญณรงค์ อุดมสุข, จุไรรัตน์ ประเสริฐสนิท และสุพรรณี โพธิ์แพงพุ่ม. (2564). ภูมิปัญญาอาหารพื้นบ้านชาวไทยเชื้อสายมอญบ้านวังกะ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี, 8(2), 61-76.
ชุษณา เมฆโหรา. (2565). โซเดียม การรับรสเค็มและการปรับลดปริมาณโซเดียมในผลิตภัณฑ์อาหาร. สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน เรื่อง ชนิดของอาหารไทย, 52(1), 16-23.
ณิชมน ภมร และพัชรี ตันติวิภาวิน. (2563). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านวัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านภาคเหนือตอนบนของไทย. วารสารรังสิตบัณฑิตศึกษาในกลุ่มธุรกิจและสังคมศาสตร์, 6(2), 28-44.
ดามธรรม จินากูล. (2565). Research & Development หลักสูตรอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการวิจัยสถาบัน. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี. สืบค้น 8 ธันวาคม 2566, จาก https://web.sut.ac.th/dpn/document/ir/2565/6-R_D-Research%20Mart-IRD-SUT-3.pdf
ทับทิม เป็งมล, สิริลักษณ์ กัลยา และณัฐวุฒิ วิทา. (2561). การจัดการองค์ความรู้ทางวัฒนธรรม เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น, 2(3), 93-106.
น้ำทิพย์ จองศิริ. (2565). การพัฒนาตำรับอาหารพื้นบ้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุเขตอำเภอเมือง จังหวัดแพร่. Journal of the Phrae Hospital, 30(2), 56-70.
ปาจรีย์ กิจกาญจนกุล. (2566). องค์ความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านอาหารพื้นถิ่นมอญลุ่มน้ำแม่กลองจังหวัดราชบุรี. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 23(1), 204-233.
วรุณี เชาวน์สุขุม. (2562). ทุนวัฒนธรรมด้านอาหารมอญ จังหวัดปทุมธานี เพื่อพัฒนาสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 14(1), 216-232.
วันดี ณ สงขลา. (2532). สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน เล่มที่ 13 เรื่อง อาหารไทย. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2566, จาก http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/other_sub.php?file=encyclopedia/saranugrom.htm
วิวรณ์ วงศ์อรุณ. (2562). ตำรับอาหารพื้นเมืองตำบลทองมงคล อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 14(2), 120-130.
สถาบันการแพทย์แผนไทยอภัยภูเบศร. (2564). กระเจี๊ยบเขียว..ลดไขมัน ขับพยาธิ รักษาโรคกระเพาะ. สืบค้น 5 ธันวาคม 2567, จาก https://www.facebook.com/abhaiherb/posts/3727302627334783/
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2563). ตารางปริมาณสารอาหารอ้างอิงที่ควรได้รับประจำวันสำหรับคนไทย พ.ศ. 2563. สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.
สิตา ทิศาดลดิลก และเอื้อมพร รัตนสิงห์. (2562). ฤทธิ์ต้านออกซิเดชันและปริมาณสารประกอบฟีนอลทั้งหมดของสารสกัดหยาบจากมะตาด. วารสารวิจัยและพัฒนา วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 14(3), 104-116.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. sage.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงครามเป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม


