ตำนานอุรังคธาตุกับการพัฒนาอุตสาหกรรมทางวัฒนธรรมของพระธาตุพนม

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาตำนานอุรังคธาตุกับการพัฒนาอุตสาหกรรมทางวัฒนธรรมของพระธาตุพนม เป็นการวิจัยแบบเชิงคุณภาพ มีเครื่องมือในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างและแบบสังเกต โดยมีกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 36 คน ที่มาจากการเลือกแบบเจาะจง และทำการตรวจสอบข้อมูลโดยใช้วิธีการตรวจสอบแบบสามเส้า แล้วนำข้อมูลที่ได้จากเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องและแบบสัมภาษณ์มาวิเคราะห์ในเชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า ในปัจจุบันวัดพระธาตุพนมได้กลายเป็นพื้นที่พัฒนา “อุตสาหกรรมทางวัฒนธรรม” ที่สำคัญในการนำเอาเรื่องราวของตำนานอุรังคธาตุมาประกอบสร้างและผลิตซ้ำให้อยู่ในรูปแบบของสินค้าทางวัฒนธรรมทั้งหมด 7 ประเภท ได้แก่ 1) สินค้าทางวัฒนธรรม “การบูชาธาตุ” แบ่งออกเป็นการบูชาพระธาตุพนมและการบูชาธาตุบรรพชน 2) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทกิจกรรม “ประเพณีงานนมัสการพระธาตุพนม” 3) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทวัตถุมงคล 4) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทของที่ระลึก 5) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทอาหาร 6) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทเพลงและการแสดง และ 7) สินค้าทางวัฒนธรรมประเภทที่พัก “โฮมสเตย์” สินค้าทางวัฒนธรรมดังกล่าวสะท้อนถึงศักยภาพด้านการท่องเที่ยวของพื้นที่พระธาตุพนมซึ่งคนในสังคมให้ความสนใจอย่างต่อเนื่อง