การประเมินการจัดการเรียนการสอนและการพัฒนาหลักสูตร รัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2560) สาขาวิชาวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์และประเมินหลักสูตร รป.บ.(หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2560) แขนงวิชาบริหารรัฐกิจ สาขาวิชาวิทยาการจัดการโดยการวิเคราะห์หลักสูตรด้านบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการใช้หลักสูตร และผลการใช้หลักสูตร  2) เสนอแนวทางการพัฒนาหลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต โดยข้อมูลที่ได้จะนำไปใช้ในการปรับปรุงหลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิต (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2565) ให้มีความเหมาะสมยิ่งขึ้น

                      การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ในการวิจัยเชิงปริมาณได้ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวม นักศึกษาปัจจุบัน จากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 363  คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ความแปรปรวน และการวิเคราะห์เนื้อหา สำหรับการวิจัยเชิงุณภาพ เก็บข้อมูลจากอาจารย์ประจำ จำนวน 13 คน เจ้าหน้าที่ มสธ.จำนวน 15 คน ซึ่งเป็นผู้ให้ข้อมูลหลัก โดยใช้การสนทนากลุ่มย่อยในการเก็บข้อมูลและตรวจสอบข้อมูลที่ได้ สำหรับการวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและการสรุปอุปนัย

                      ผลการวิจัยประเมินหลักสูตรพบว่า

                      1.ทุกองค์ประกอบที่ประเมินมีความเหมาะสมและมีคุณภาพผ่านการประเมินผล  กล่าวคือ 1) ด้านบริบท ทั้งนักศึกษา และอาจารย์ประจำแขนงวิชาบริหารรัฐกิจเห็นว่าวัตถุประสงค์ของหลักสูตรมีความชัดเจน ตอบสนองความต้องการของนักศึกษา บัณฑิต และความต้องการของตลาดแรงงานและสังคม สอดคล้องกับภารกิจของมหาวิทยาลัยและองค์กรวิชาชีพ พร้อมกันนี้นักศึกษา และอาจารย์เห็นว่าชุดวิชาในหมวดวิชาต่างๆ มีความสอดคล้องกับวัตถุประสงค์และเหมาะสมที่จัดไว้โครงสร้างของหลักสูตรในระดับมากที่สุด สำหรับสำหรับชุดวิชาต่างๆ ในหมวดวิชาเฉพาะนักศึกษา และอาจารย์เห็นว่ามีความสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของหลักสูตรและมีความเหมาะสม   2) ด้านปัจจัยนำเข้า นักศึกษา อาจารย์และเจ้าหน้าที่ มสธ. เห็นว่าเอกสารการสอน แหล่งการเรียนรู้ และคุณภาพของสื่อการเรียนรู้มีความเหมาะสมและคุณภาพในระดับมากที่สุด ในขณะเดียวกันอาจารย์เห็นว่าศักยภาพและความพร้อมของผู้สอนมีอยู่ในระดับสูง 3) กระบวนการดำเนินงานซึ่งเป็นการนำหลักสูตรไปใช้ดำเนินการในด้านการบริหารหลักสูตร ด้านการจัดการเรียนการสอน  ด้านการวัดและการประเมินผล ด้านการบริการและการจัดการการศึกษาของมหาวิทยาลัย ทั้ง คณาจารย์ นักศึกษา และเจ้าหน้าที่ มสธ. เห็นว่ามีความเหมาะสมและผ่านเกณฑ์การประเมิน 4) ด้านผลผลิต ทั้งอาจารย์และผู้ใช้บัณฑิตเห็นว่าบัณฑิตบริหารรัฐกิจมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ในระดับที่มากที่สุด

                         2.สำหรับแนวทางการพัฒนาหลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรบัณฑิตควรมุ่งเน้นการสร้างนักบริหารที่มีความชำนาญเฉพาะด้าน ซึ่งควรเปิดวิชาเอกที่สำคัญ คือ1) วิชาเอกการจัดการภาครัฐและเอกชน 2) วิชาเอกการบริหารทรัพยากรมนุษย์ และ 3) วิชาเอกการบริหารท้องถิ่นและการจัดการเมือง ซึ่งควรมีโครงสร้างที่ประกอบด้วยหมวดวิชาศึกษาทั่วไป 5 ชุดวิชา(30 หน่วยกิต) หมวดวิชาเฉพาะ 9 ชุดวิชา( 54 หน่วยกิต) หมวดวิชาเฉพาะเอก 5 ชุดวิชา( 30 หน่วยกิต)  และวิชาเลือกเสรี 1 (6 หน่วยกิต) ชุดวิชา รวม 20 ชุดวิชา คิดเป็น 120 หน่วยกิต ใช้ระยะเวลาศึกษา 4 ปีการศึกษาในส่วนของเนื้อหาหลักสูตรนั้นควรเป็นเนื้อหาที่สะท้อนองค์ความรู้ที่แสดงถึงอัตลักษณ์ของหลักสูตรรัฐประศาสนศาสตร์ ได้ทั้งสิ้น 5 องค์ความรู้ได้แก่ องค์การและการจัดการ นโยบายสาธารณะ การบริหารทรัพยากรมนุษย์ทฤษฎีทางรัฐประศาสนศาสตร์ และการคลังและงบประมาณ โดยยังคงคุณลักษณะของบัณฑิตที่พึงประสงค์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชตามเดิม