บริบททางสังคมและการเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ไทญ้อ บ้านแซงบาดาล ตำบลแซงบาดาล อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาบริบททางสังคมของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยญ้อ   2) เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงและสาเหตุการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยญ้อ 3) เพื่อศึกษาแนวทางการรักษาอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยญ้อ ผู้ให้ข้อมูลหลักคือ ชาวไทยญ้อ ตำบลแซงบาดาล อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ กลุ่มตัวอย่างผู้ให้ข้อมูลสำคัญ มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป จำนวน 30 คน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก นำข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์มาวิเคราะห์ โดยใช้ทฤษฎีและงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเป็นแนวทางในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มชาติพันธุ์ไทยญ้อ อพยพมาจากเมืองคำม่วนเข้ามาอาศัยอยู่ในตำบลแซงบาดาล อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ สภาพทางด้านภูมิศาสตร์อาศัยใกล้แหล่งน้ำ เพื่อทำการเกษตรและการอุปโภคบริโภค สภาพทางด้านเศรษฐกิจประกอบอาชีพทำนาเป็นหลัก สภาพด้านสังคมและวัฒนธรรม เป็นสังคมแบ่งปัน มีความเป็นอยู่เรียบง่าย ส่วนในทางด้านวัฒนธรรมนั้น ยึดถือปฏิบัติตามฮีต 12 คอง 14  ในวิถีชีวิตมีการเปลี่ยนแปลงในด้านอาหาร ภาษา การแต่งกาย วัฒนธรรม ประเพณี วิถีชีวิต บทบาทเพศ และการสร้างบ้าน โดยมีสาเหตุมาจากโลกาภิวัฒน์และการพัฒนาประเทศ ส่งผลให้มีการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตแบบใหม่ ในส่วนของแนวทางการสืบทอดมีการอนุรักษ์และส่งเสริมวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมที่เป็นหลักปฏิบัติของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยญ้อให้คงอยู่สืบไปในสังคม