แนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี ตามแนวคิดโมเดลเศรษฐกิจใหม่

ผู้แต่ง

  • ภัทรภร จ่ายเพ็ง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
  • วัชรพิพัฒน์ ศิลปารัตน์ นักวิชาการอิสระ

DOI:

https://doi.org/10.14456/gjl.2025.6

คำสำคัญ:

การพัฒนาเศรษฐกิจ, โมเดลเศรษฐกิจใหม่บีซีจี, อำเภอท่ามะกา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เกิดจากความต้องการของชุมชนในพื้นที่อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี ในการแก้ไขปัญหาชุมชน คือ การขาดผลิตภัณฑ์ที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน และ 2) ปัญหาสิ่งแวดล้อมให้เกิดความยั่งยืนในพื้นที่ โดยมีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษากระบวนการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี และ 2) เพื่อนำเสนอแนวทางที่เหมาะสมในการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่ตามแนวคิดโมเดลเศรษฐกิจใหม่ (BCG) การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ ประชาชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ จำนวน 15 คน โดยใช้การสัมภาษณ์รายบุคคลและสนทนากลุ่ม และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) คนในพื้นที่มีการนำวัตถุดิบของเสีย (มูลโค) รวมถึงการนำของวัตถุดิบของดี (นมโค น้ำอ้อย) มาแปรรูปเพื่อผลิตสินค้าที่เป็นอัตลักษณ์ของชุมชน 2) แนวทางที่เหมาะสมในการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่ใน  4 ประเด็น ได้แก่ (1) การวิเคราะห์บริบท โดยศึกษาความเป็นไปได้ในการนำมาแปรรูปเป็นปุ๋ยหมักจากมูลโค เพื่อใช้การทำเกษตรกรรม (2) การวิเคราะห์ปัจจัยนำเข้า โดยเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชีวมวล ใช้ระบบหมุนเวียนทรัพยากร และควบคุมกิจกรรมที่เกิดขึ้นให้มีคุณภาพ (3) การวิเคราะห์กระบวนการ โดยการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรและสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ชุมชนที่มีคุณภาพให้เกิดวงจรเกษตรปลอดภัยทั้งระบบ และ  (4) การวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ ซึ่งนำมาสู่ผลผลิตทางการเกษตรที่สามารถสร้างรายได้ อาทิ อ้อย กล้วย หญ้า เป็นต้น โดยภาพรวมสามารถสรุปผลข้อค้นพบสำคัญจากการวิจัยซึ่งจะเป็นปัจจัยที่ก่อให้เกิดความสำเร็จในการพัฒนาเศรษฐกิจเชิงพื้นที่ประกอบด้วย 1) การสร้างนักวิจัยชุมชน 2) ค้นหาความต้องการ 3) ผสานความร่วมมือ  4) สื่อสารผลการวิจัย 5)เน้นการมีส่วนร่วม 6) ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต   7) การพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางเลือก  8) การหมุนเวียนทรัพยากรในพื้นที่ และ 9) การส่งเสริมช่องทางการตลาด สำหรับข้อเสนอแนะที่สำคัญ คือ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรสนับสนุนให้มีการจัดทำกิจกรรมฝึกอาชีพที่มีการผลิตวัตถุดิบที่คำนึงถึงความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อมในพื้นที่

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

กกุลทัต หงส์ชยางกูร และ ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา. (2565). การสร้างและการบริหารเครือข่าย. สืบค้นเมื่อ 22 มิถุนายน 2566, จาก http://hsmi2.psu.ac.th/upload/forum/paper_1598_5f69ce9304e915f69ce.pdf/

จิตรา พงษ์พานิช. (2564). การขับเคลื่อนเศรษฐกิจชีวภาพเศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว (Bio- Circular-Green Economy: BCG Model) กลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง. [รายงานการศึกษา]. กรุงเทพฯ: สถาบันการต่างประเทศเทวะวงศ์วโรปการ กระทรวงการต่างประเทศ.

จิรัชยา เจียวก๊ก และสันติชัย แย้มใหม่. (2558). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชน. Hatyai Journal, 14(1), 79-95.

ญาณวิธ นราแย้ม. (2564). การจัดการฟาร์มเกษตรโคนมเพื่อการท่องเที่ยว สู่การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจ BCG. [วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต]. สาขาวิชาการจัดการ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ถิรพร สิงห์ลอ. (2564). เมื่อโลกต้องการโมเดลเศรษฐกิจใหม่ ไทยจึงมี ‘BCG’ (Bio Circular-Green Economy) เป็นวาระแห่งชาติปี 2564. สืบค้นเมื่อ 21 มิถุนายน 2566, จาก https://www.sdgmove.com/

พรพจน์ ศรีดัน. (2564). โครงการนวัตกรรมทางสังคมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเพื่อการพัฒนาผลิตภัณฑ์สู่การแข่งขันเชิงพาณิชย์ ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy). [รายงานการวิจัย]. สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศักดา อารุณี. (2564). การพัฒนาคืนสู่ความสมดุลอย่างยั่งยืน : มิติการพัฒนาและความสัมพันธ์เชิงพื้นที่. สืบค้นเมื่อ 22 มิถุนายน 2566, จาก https://www.worldtownplanningday.com/articles/

สหประชาชาติ (ประเทศไทย). (2558). เป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืนของประเทศไทย. สืบค้นเมื่อ 21 มิถุนายน 2566, จาก https://www.un.or.th/globalgoals/th/the-goals/

สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอท่ามะกา. (2566). ข้อมูลทั่วไปของอำเภอท่ามะกา. สืบค้นเมื่อ 18 มิถุนายน 2566, จาก https://district.cdd.go.th/thamaka/

สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ. (2563). โมเดลเศรษฐกิจ บีซีจี. สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2566, จาก https://www.nxpo.or.th/th/bcg-economy/

หทัยชนก คะตะสมบูรณ์. (2563). การพัฒนาศักยภาพของชุมชนเพื่อสร้างเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : กรณีศึกษาตำบลเนินศาลา อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(2), 474-488.

Stufflebeam, D. L. (2003). The CIPP Model for Evaluation. Portland, Oregon: Annual Conference on the Oregon Program Evaluators Network (OPEN).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-11

รูปแบบการอ้างอิง

จ่ายเพ็ง ภ. . ., & ศิลปารัตน์ ว. (2025). แนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจในพื้นที่อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี ตามแนวคิดโมเดลเศรษฐกิจใหม่. วารสารการบริหารปกครอง มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์, 14(1), 123–144. https://doi.org/10.14456/gjl.2025.6