แนวทางการบริหารการจัดการทุนทางวัฒนธรรมโดยใช้วัดเป็นศูนย์กลาง กรณีศึกษาชุมชนตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์
DOI:
https://doi.org/10.14456/gjl.2025.14คำสำคัญ:
การบริหารการจัดการ, ทุนทางวัฒนธรรม, วัดเป็นศูนย์กลางบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสภาพการนำทุนทางวัฒนธรรมมาใช้ในการพัฒนาชุมชนโดยใช้วัดเป็นศูนย์กลางในพื้นที่ชุมชนตำบลยอดแกง และศึกษาหาแนวทางการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจในพื้นที่ชุมชนตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยใช้แบบสัมภาษณ์เป็นเครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล กลุ่มเป้าหมายในการวิจัยใช้วิธีสุ่มแบบเจาะจง จำนวน 33 รูป/คน โดยแบ่งเป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ พระสงฆ์ ผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบล ผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำปราชญ์ชุมชน และผู้แทนชุมชน ในตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ ผลวิจัยพบว่า 1) สภาพการนำทุนทางวัฒนธรรมมาใช้ในการพัฒนาชุมชนโดยใช้วัดเป็นศูนย์กลางในพื้นที่ชุมชนตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ สามารถแบ่งเป็น 5 ด้าน คือ ด้านวิถีชีวิตชุมชน ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านวัฒนธรรมประเพณี ด้านคุณค่าทุนทางวัฒนธรรม และด้านการสร้างเครือข่าย 2) แนวทางในการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจในพื้นที่ชุมชนตำบลยอดแกง อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ ควรมีแนวทางในการพัฒนาทั้ง 3 ระดับที่เชื่อมโยงกัน ดังนี้ ระดับบุคคล (1) ส่งเสริมคนมีศักยภาพและคนดีที่มีฝีมือในการสร้างมูลค่าเพิ่มจากผลิตภัณฑ์ต่างๆ ที่เป็นอัตลักษณ์ของตนเอง และส่งเสริมการจดสิทธิบัตรทางภูมิปัญญาท้องถิ่น ระบบชุมชน (1) จัดกิจกรรมที่เน้นให้วิสาหกิจชุมชน ได้นำเสนองาน ถ่ายทอดผลงาน และฝึกอบรมให้เกิดอาชีพแก่ประชาชนทั่วไป (2) พัฒนาการเรียนรู้ทางวัฒนธรรมของท้องถิ่นที่สำคัญ สนับสนุนให้เกิดการต่อยอดและสืบต่อวัฒนธรรมประจำถิ่น ระดับจังหวัด/เครือข่าย (1) จัดกิจกรรมที่เน้นให้เด็กและเยาวชนลงมือปฏิบัติในการการอนุรักษ์วัฒนธรรมเดิม
Downloads
เอกสารอ้างอิง
จารุวรรณ ธรรมวัตร. (2543). ภูมิปัญญาอีสาน. อุบลราชธานี: ศิริธรรมออฟเซ็ท.
ชวดี โกศล. (2561). การบริหารจัดการทุนทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ในเขตพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย. Journal of Administrative and Management, 6(2).
นุทิศ เอี่ยมใส. (2555). ทุนทางศิลปวัฒนธรรมประเพณีกับการพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชนจังหวัดเพชรบูรณ์. มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์.
บำรุง บุญปัญญา. (2549). 3 ทศวรรษ แนวคิดวัฒนธรรมชุมชน. ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).
เพ็ญประภา ภัทรานุกรม. (2553). การพัฒนาทุนทางสังคมโดยใช้ชุมชนเป็นฐานในชุมชนประสบภัยพิบัติสึนามิกรณีศึกษาชุมชนในพื้นที่จังหวัดพังงา. วารสารร่มพฤกษ์, 28(2).
พระครูสังฆรักษ์จักรกฤษณ์ ภูริปญฺโญ. (2564). การพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารภูพานสาส์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 4(2).
สมคิด อนันต์ธนศักดิ์. (2563). บทบาทของทุนทางวัฒนธรรมในชุมชนชนบทไทย. วารสารการพัฒนาชุมชนและวัฒนธรรม, 13(2), 90-105.
สันติศักดิ์ วงษ์ประเสริฐ. (2562). การใช้วัฒนธรรมท้องถิ่นในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม. วารสารการท่องเที่ยววัฒนธรรม, 15(1), 55-70.
อคิน รพีพัฒน์. (2551). วัฒนธรรมคือความหมาย : ทฤษฎีและวิธีการของคลิฟฟอร์ด เกียร์ซ. กรุงเทพฯ : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรฯ.
องค์การบริหารส่วนตำบลยอดแกง. (2565). ฐานข้อมูลภูมิปัญญาท้องถิ่น.กองสวัสดิการ. (online) สืบค้นจาก https://www.yodkaeng.go.th/files/dynamiccontent/file-365161-16885311802118070019.pdf, เข้าถึง เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2566.
อรทัย ก๊กผล. (2552). คู่คิด คู่มือ การมีส่วนร่วมของประชาชนสำหรับนักบริหารท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.
Anderson, T. (2020). Cultural capital in community development: A case study. Journal of Cultural Studies, 32(4), 200-210.
Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (pp. 241-258). New York: Greenwood. https://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/fr/bourdieu-forms-capital.htm
Clark, H. (2021). Economic value creation through cultural capital. Journal of Cultural Economics, 18(2), 170-185.
Gomez, R. (2021). Engaging communities through cultural heritage management. Journal of Community Development, 34(2), 180-195.
Harrison, J., & Reeve, M. (2020). Religious institutions and sustainable development: Insights
Johnson, P. (2020). Integrating cultural values in community development. Community Development Journal, 29(4), 225-240.
Miller, C., & Roberts, J. (2020). Cultural capital and community engagement in rural development. Journal of Rural Studies, 25(3), 210-225.
Smith, A. (2018). Community sustainability through cultural capital. Journal of Social Development, 32(2), 250-265.
Smith, J., & Walker, L. (2021). Religious institutions and community development: An empirical study. International Journal of Social Research, 38(2), 180-195.
Throsby, D. (2021). Public preferences for heritage conservation strategies: a choice modelling approach. Journal of Cultural Economics. https://doi.org/10.1007/s10824-021-09406-7
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการบริหารปกครอง มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
