การพัฒนาสื่อการสอนนาฏศิลป์เพื่อการศึกษาตลอดชีวิต

ผู้แต่ง

  • จรรย์สมร ผลบุญ คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา จังหวัดสงขลา 90000 https://orcid.org/0009-0006-5185-9204
  • มณฑล ผลบุญ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี จังหวัดปัตตานี 94000 https://orcid.org/0009-0002-8215-3555

DOI:

https://doi.org/10.14456/psruhss.2025.19

คำสำคัญ:

สื่อการสอนนาฏศิลป์ , การศึกษาตลอดชีวิต , รูปแบบการพัฒนาระบบการสอน ADDIE , การเรียนรู้ด้วยตนเอง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบสื่อการสอนนาฏศิลป์สำหรับการศึกษาตลอดชีวิต 2) ศึกษาประสิทธิภาพของสื่อการสอน 3) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังการใช้สื่อ และ 4) ศึกษาความพึงพอใจต่อสื่อการสอน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (R&D) โดยพัฒนาสื่อการสอน (สื่อวิดีโอและโปสเตอร์) เนื้อหานาฏศิลป์พื้นเมือง ตามกระบวนการ ADDIE Model  ซึ่งในขั้นการออกแบบ (Design) ได้สังเคราะห์รูปแบบการสอน PCA Model (P=Parts, C=Combination, A=Application) เพื่อใช้ในการออกแบบสื่อสำหรับสอนทักษะปฏิบัติ และประเมินประสิทธิผลด้วยแบบแผนการวิจัยแบบ Randomized Pretest-Posttest Control Group Design กลุ่มตัวอย่างคือนักศึกษาสาขาวิชานาฏศิลป์และการแสดง จำนวน 54 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 27 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ แบบประเมินคุณภาพสื่อ และแบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ t-test

ผลการวิจัยพบว่า สื่อการสอนที่พัฒนาขึ้นมีคุณภาพโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (equation = 4.95, S.D. = 0.20) ประสิทธิภาพของสื่อการสอนมีค่าเท่ากับ 90.15/85.19 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของกลุ่มทดลองหลังเรียน (equation = 27.04) สูงกว่าก่อนเรียน (equation = 13.33) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และคะแนนหลังเรียนของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม (equation = 22.52) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t(43) = 3.6, p < .00083)  และความพึงพอใจต่อสื่อการสอนโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด  สรุปได้ว่า สื่อการสอนนาฏศิลป์ที่พัฒนาขึ้นนี้มีประสิทธิภาพ ช่วยส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยตนเอง และสามารถยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เหมาะสมกับการเป็นสื่อเพื่อการศึกษาตลอดชีวิต

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา เลี้ยงประยูร. (2564). การพัฒนาทักษะทางด้านนาฏศิลป์โดยใช้สื่อนวัตกรรมแบบวีดิทัศน์ประกอบการสอน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนแคมป์สกวิทยาคม ปีการศึกษา 2564. เพชรบูรณ์: โรงเรียนแคมป์สนวิทยาคม.

กิติศักดิ์ สุทธิ. (2566). พัฒนาชุดการสอนนาฏการเพื่อส่งเสริมความสามารถในการสร้างนวัตกรรมด้านนาฏศิลป์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ณัฐธิดา รุ่งเรือง, นฤมล โททอง และสุวนันท์ ถีระแก้ว. (2566). การพัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ทางด้านนาฏศิลป์เรื่อง การละเล่นของเด็กไทย (ศิลปนิพนธ์ศึกษาศาสตรบัณฑิต). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.

นฤเบศน์ ระดาเขต. (2565). การพัฒนาทักษะปฏิบัติการแสดงนาฏศิลป์พื้นบ้าน โดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดทักษะปฏิบัติของเดวีส์ร่วมกับมัลติมีเดียของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

นันทิชา นินทะราช, พิทยวัฒน์ พันธะศรี และประยงค์ หัตถพรหม. (2566). พัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ทักษะปฏิบัติตามแนวคิดของซิมพ์ซันประกอบสื่อประสม เรื่องระบํานารีชมดง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 7(1), 1-11.

รัฐนันท์ รถทอง, และมลรักษ์ เลิศวิลัย. (2565). การศึกษาออนไลน์และการศึกษาแบบผสมผสาน. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(1), 417-429.

วิรดี จินตะไล, สุรีรัตน์ จีนพงษ์ และธนิตา เลิศพรกุลรัตน์. (2567). การศึกษาความต้องการและแนวทางพัฒนาการจัดการเรียนการสอนรูปแบบผสมผสานเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ด้านทักษะปฏิบัตินาฏศิลป์. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 8(5), 209-201.

ศักรินทร์ ชนประชา. (2562). การศึกษาตลอดชีวิต. วารสาร AL-NUR บัณฑิตวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยฟาฏอนี, 14(26), 159-174.

ศุภลักษณ์ ตระกูลศรี และวิทยา วรพันธุ์. (2566). พัฒนาการเรียนรู้นาฏศิลป์พื้นบ้านด้วยสื่อวีดิทัศน์ตามแนวคิดทักษะปฏิบัติของเดวีส์นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 7(4), 61-69.

อาชัญญา รัตนอุบล. (2562). การวิเคราะห์และสังเคราะห์ปรัชญา แนวคิดและหลักการของการศึกษา. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 47(2), 428-444.

Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (Eds.). (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: A revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. Longman.

FISCHER, G. (2000). Lifelong Learning--More Than Training. Journal of Interactive Learning Research, 11(3), 265-294. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/2511963LifelongLearningMoreThanTraining

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

20-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

ผลบุญ จ. . ., & ผลบุญ ม. . (2025). การพัฒนาสื่อการสอนนาฏศิลป์เพื่อการศึกษาตลอดชีวิต. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 19(2), 282–296. https://doi.org/10.14456/psruhss.2025.19

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย