การจัดการองค์ความรู้พืชกระท่อมจากภูมิปัญญาชาวบ้านสู่ระบบการผลิตแบบวิสาหกิจชุมชน: ตำบลควนสุบรรณ อำเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการจัดการองค์ความรู้พืชกระท่อมตามภูมิปัญญาชาวบ้าน 2) ศึกษาการยกระดับองค์ความรู้พืชกระท่อมสู่การเป็นวิสาหกิจชุมชน ด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ รูปแบบกรณีศึกษา โดยการเก็บรวบรวมข้อมูลจากการศึกษาเอกสาร และการสัมภาษณ์จากผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 5 คน และใช้วิธีการวิเคราะห์ข้อมูลในเชิงพรรณนา ผลจากการศึกษาพบว่า กระท่อมเป็นพืชที่ชุมชนใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ มาอย่างยาวนาน ผ่านทางภูมิปัญญาที่สั่งสมและส่งต่อจากรุ่นหนึ่งไปสู่รุ่นต่อ ๆ ไป ทั้งในรูปขององค์ความรู้ที่เกี่ยวกับสายพันธุ์ การเพาะปลูก การเก็บรักษา การแปรรูป และการใช้ประโยชน์ในทางการแพทย์แผนไทย ตามภูมิปัญญาที่ได้รับถ่ายทอดจากบรรพบุรุษตั้งแต่อดีต กระทั่งปัจจุบัน องค์ความรู้ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับภูมิปัญญาการใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมได้รับการพัฒนาและต่อยอดโดยชุมชนภายหลังจากมีการปลดล็อกตามกฎหมาย ในรูปของการจัดตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนพืชกระท่อมที่มีชื่อว่า “วิสาหกิจชุมชนควนสุบรรณเกษตรยั่งยืน” ซึ่งสามารถนำไปสู่การสร้างมูลค่าเชิงพาณิชย์ นอกจากการสืบสานภูมิปัญญาชาวบ้าน ยังสามารถสร้างความเข้มแข็งในรูปของการรวมกลุ่มสร้างรายได้ และเป็นต้นแบบในการจัดการองค์ความรู้จากภูมิปัญญาชาวบ้านให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่ชุมชนอื่น ๆ ได้เป็นอย่างดี
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทุกบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ ผ่านการประเมินจากผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) จำนวน 3 ท่าน จากหลากหลายสถาบัน โดยผู้ประเมินบทความไม่ทราบชื่อผู้เขียน และผู้เขียนไม่ทราบชื่อผู้ประเมิน (Double-blind Review)
ข้อความและบทความในวารสารหาดใหญ่วิชาการเป็นแนวคิดของผู้เขียน มิใช่ความคิดเห็นของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของมหาวิทยาลัยหาดใหญ่ กองบรรณาธิการวารสารหาดใหญ่วิชาการ ไม่สงวนสิทธิ์การคัดลอกบทความเพื่อใช้ประโยชน์ทางวิชาการ แต่ให้อ้างอิงแสดงที่มาของบทความ
เอกสารอ้างอิง
Asanangkonchai, S. (2020). Summary of kratom, center for the study of addiction problems. Songkhla: Faculty of Medicine, Prince of Songkla University. [in Thai]
Boondamnoen, T. (2014). A comparative study of the ratio of solvents used to extract Mitragynine from kratom leaves (Research report). Nakhon Sawan: Nakhon Sawan Rajabhat University. [in Thai]
Chansirimongkol, B. (2009). A study of the symptomatic effects found in kratom users at the outpatient department Suan Saranrom Hospital. Journal of Somdet Chaopraya Institute of Psychiatry, 3(1), 41-53. [in Thai]
Chimphet, D. (2022, March 25). Deputy chief executive of the SAO (interview). [in Thai]
Chuayraksa, W. (2017). Community enterprise development guidelines: A case study of indigo-dyed cotton women group at Ban Tham Tao, Sakon Nakhon Province (Master’s thesis). Burapha University, Chonburi. [in Thai]
Kaewkwankrai, T. (2017). The way to survive the economic crisis through the community enterprise approach. Academic Journal of Buriram Rajabhat University, 9(2), 33-50. [in Thai]
Khongleng, P. (2022, March 4). Village headman (interview). [in Thai]
Klaewom, C. (2022, March 25). Community sage (interview). [in Thai]
Makboon, S. (2022, March 18). Chief executive of the SAO (interview). [in Thai]
Mayeng, F., Khamkaew, D., Onchan, P., & Muhamad, C. (2020). The wisdom in utilization of kratom from local healers: A case study in a community in Southern Thailand. RBRU Journal of Humanities and Social Sciences, 1(2), 66-75.
Mueandao, K. (2018). Comparison of mitragynine extraction methods for forensic science and antibacterial activity from kratom (Master’s thesis). Silpakorn University, Bangkok. [in Thai]
Nuanchuen, C. (2018). Guidelines for sustainable development of community enterprises with local wisdom: Case study of community enterprises in Nakhon Phanom and Sakon Nakhon Provinces (Research report). Bangkok: National Defense College. [in Thai]
Panich, V. (2003). Knowledge management in the era of knowledge-based society and economy. Bangkok: Institute for the Promotion of Knowledge Management for Society. [in Thai]
Panyaphu, D. (2016). Kratom: Herbs or drugs. Journal of Thai Traditional and Alternative Medicine, 14(3), 242-256. [in Thai]
Petkaew, C. (2004). Upgrading and applying local wisdom in the current situation. Thai Journal, 3(3), 14-21. [in Thai]
Promchai, A., & Suwanachot, S. (2011). The success of Huaykan Community Enterprise. Local Administration Journal, 4(2), 16-29.
Rungrueng, W. (2020). Toxicology of kratom plants. Journal of Hospital Pharmacy, 30(2), 118-124. [in Thai]
Smitinan, T. (2014). Name of plants of Thailand. Bangkok: Ministry of Natural Resources and Environment. [in Thai]
Sukprasert, P. (2015). Local wisdom and agricultural promotion. Bangkok: Faculty of Agriculture, Kasetsart University. [in Thai]
Thanissaro, P. (2020). Knowledge management: Human development process and job development. Journal of Roi Kaensarn Academi, 5(2), 197-203. [in Thai]
Thongtakorn, P. (2022, March 11). Agriculturist (interview). [in Thai]
Wangsinthaveekul, C. (2017). Kratom. Songkhla: Center for Continuing Education in Pharmacy, Prince of Songkla University. [in Thai]
Wongpisan, U. (2016). The transfer of local knowledge on organic rice farming by farmers in Eastern Thailand. Valaya Longkorn Research and Development Journal, 11(3), 281-293. [in Thai]
