ยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต

Main Article Content

นันทยา มากเจริญ
พิภพ วชังเงิน
ทัศนีย์ ช่อเทียนทิพย์

บทคัดย่อ

การเรียนรู้ตลอดชีวิตเป็นแนวคิดสำคัญในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในยุคดิจิทัล โดยเน้นกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องผ่านการบูรณาการการศึกษาทั้งในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัย บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวคิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต และนำเสนอยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาที่เหมาะสมกับบริบทประเทศไทยในศตวรรษที่ 21 โดยใช้วิธีวิเคราะห์เอกสารและสังเคราะห์แนวคิดทฤษฎี ควบคู่กับการศึกษาตัวบ่งชี้คุณภาพการเรียนรู้ตลอดชีวิต 15 ประการของสหภาพยุโรป


บทความนี้แสดงให้เห็นว่าการเรียนรู้ตลอดชีวิตมีลักษณะเป็นระบบเปิดที่ไม่จำกัดเวลาและสถานที่ มุ่งพัฒนาบุคคลอย่างองค์รวม และสามารถนำไปปรับใช้ในบริบทต่าง ๆ ได้อย่างยืดหยุ่น ยุทธศาสตร์ที่นำเสนอมี 4 ด้านหลัก ได้แก่ การพัฒนานโยบายและกรอบการดำเนินงาน การสร้างระบบการศึกษาที่ยืดหยุ่นและหลากหลาย การพัฒนาสมรรถนะดิจิทัลและทักษะในศตวรรษที่ 21 และการสร้างสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่เอื้อต่อการพัฒนา การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เหล่านี้จะนำไปสู่สังคมแห่งการเรียนรู้ที่ยั่งยืน ที่ประชาชนมีโอกาสพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง และประเทศไทยสามารถเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล โดยนักการศึกษา นักวิจัย และหน่วยงานภาครัฐและเอกชนที่เกี่ยวข้อง สามารถนำแนวคิดและยุทธศาสตร์ที่นำเสนอไปประยุกต์ใช้ในการกำหนดทิศทาง พัฒนานโยบาย และจัดทำแผนการเรียนรู้ตลอดชีวิตทั้งในระดับประเทศและระดับท้องถิ่น เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน และสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้อย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
มากเจริญ น., วชังเงิน พ., & ช่อเทียนทิพย์ ท. (2025). ยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต. วารสารหาดใหญ่วิชาการ, 23(3), 540–554. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HatyaiAcademicJournal/article/view/277022
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ (Academic Article)

เอกสารอ้างอิง

Abou Said, S., & Abdallah, W. (2024). Enhancing lifelong learning and professional growth: Exploring the role of self-directed learning for university educators. Journal of Adult and Continuing Education, 30(2), 439-462.

Charungkaittikul, S. (2018). Lifelong learning in the digital age: Opportunities and challenges of Thailand. Naresuan University Journal of Education, 20(4), 333-345. [in Thai]

Charungkaittikul, S. (2021). Concepts and guidelines for enhancing lifelong learning in Thailand. Bangkok: Chulalongkorn University Press. [in Thai]

Equitable Education Fund. (2024). Breaking through Thailand's basic skills crisis requires looking at education beyond school boundaries. Retrieved from https://www.eef.or.th/article-110324/ [in Thai]

European Commission. (2002). European report on quality indicators of lifelong learning. Brussels, Belgium: Directorate-General for Education and Culture.

Håkansson Lindqvist, M., Mozelius, P., Jaldemark, J., & Cleveland Innes, M. (2023). Higher education transformation towards lifelong learning in a digital era – a scoping literature review. International Journal of Lifelong Education, 43(1), 24-38.

Hwang, G. J., & Fu, Q. K. (2020). Advancement and research trends of smart learning environments in the mobile era. International Journal of Mobile Learning and Organisation, 14(1), 114-129.

Li, N., Huijser, H., Xi, Y., Limniou, M., Zhang, X., & Kek, M. Y. C. A. (2022). Disrupting the disruption: A digital learning HeXie ecology model. Education Sciences, 12(2), 63.

Mansour, A., & El Aissaoui, H. (2025). Lifelong learning in the digital age: Addressing economic and social inequalities through inclusive policy. International Journal of Accounting, Finance, Auditing, Management and Economics, 6(6), 225-239.

Naipongsi, S. (2023). Development of non-formal education management process to enhance environmental literacy for village natural resources and environmental protection volunteers (Doctoral dissertation). Chulalongkorn University, Bangkok. [in Thai]

National Strategy 2017-2037. (2018, October 13). Royal Thai Government Gazette. Volume 135 Part 82A, pp. 1-74. [in Thai]

Office of the Education Council Secretariat. (2017). National education plan 2017-2036. Bangkok: Office of the Education Council Secretariat. [in Thai]

Office of the National Education Commission. (1999). National Education Act B.E. 2542 (1999). Bangkok: Office of the National Education Commission. [in Thai]

Office of the Non-Formal and Informal Education. (2008). Non-Formal and Informal Education Promotion Act, B.E. 2551 (2008). Bangkok: Ministry of Education. [in Thai]

Pathumcharoenwattana, W. (2018). Informal education. Bangkok: Chulalongkorn University Press. [in Thai]

Reychav, I., Elyakim, N., & McHaney, R. (2023). Lifelong learning processes in professional development for online teachers during the Covid era. Frontiers in Education, 8, 1041800.

Ruangchan, R., Meechai, C., & Prasongsang, C. (2025). Academic management in a lifelong learning education system. Hatyai Academic Journal, 23(2), 366-382. [in Thai]

Stanistreet, P. (2020). COVID-19: Re-connecting higher education to lifelong learning. Retrieved from https://thelifelonglearningblog.uil.unesco.org/2020/08/03/covid-19-re-connecting-higher-education-to-lifelong-learning/

Sungsri, S., & Sungsri, P. (2022). Lifelong learning for people in every age group in Thai society. Journal of Humanities and Social Sciences Thonburi University, 16(2), 158-170. [in Thai]

Thwe, W. P., & Kálmán, A. (2024). Lifelong learning in the educational setting: A systematic literature review. The Asia Pacific Education Researcher, 33(2), 407-417.

UNESCO. (2024). Global education monitoring report 2024/5: Leadership in education: Lead for learning. Retrieved from https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000391758

UNESCO Institute for Lifelong Learning. (2024). Learning ecosystems. Retrieved from https://www.uil.unesco.org/en/learning-ecosystems

United States Department of Education, Office of Educational Technology. (2023). Artificial intelligence and the future of teaching and learning: Insights and recommendations. Retrieved from https://www2.ed.gov/documents/ai-report/ai-report.pdf