การพัฒนาเมืองขอนแก่นตามแนวคิดการพัฒนาย่านสร้างสรรค์ กรณีศึกษา ย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • นวลจันทร์ วรรณพราหมณ์ หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต, วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น, มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • ศุภวัฒนากร วงศ์ธนวสุ รองศาสตราจารย์, วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่น, มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำสำคัญ:

ถอดบทเรียนการพัฒนา; ความร่วมมือ; ย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ  1) เพื่อศึกษาความเป็นมาและสภาพปัจจุบันในการพัฒนาย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์ อำเภอเมืองจังหวัดขอนแก่น และ 2)  เพื่อถอดบทเรียนและเสนอแนวทางในการดำเนินงานของการพัฒนาย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์เป็นการวิจัยเชิงแบบผสมระหว่างการวิจัยเอกสาร (Documentary Research) ร่วมกับการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ในส่วนของการวิจัยเอกสาร (Documentary Research) มีการรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์และการพัฒนาที่ผ่านมา ในส่วนของการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ได้ทำการสำรวจและศึกษาโครงการย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์ การสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมายโดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และการประชุมกลุ่มย่อย (Group Discussion) ผลการวิจัยพบว่า การพัฒนาย่านสร้างสรรค์ในเมืองขอนแก่น ได้มีการดำเนินการที่เรียกว่า ย่านสร้างสรรค์ศรีจันทร์ ซึ่งย่านนี้เคยเป็นถนนสายสำคัญหลักของเมืองขอนแก่น เป็นศูนย์กลางหลัก และเป็นที่ตั้งของทั้งศูนย์ราชการ มีธุรกิจการค้าต่าง ๆ เมื่อศูนย์ราชการย้ายออกไป และเมืองเจริญเติบโตมีการขยายตัวเมืองออกไป ทำให้ธุรกิจการค้าในย่านศรีจันทร์ซบเซา การพัฒนาย่านศรีจันทร์ ได้มีการดำเนินกิจกรรมในพื้นที่หลากหลายรูปแบบ ส่งผลให้โครงการนี้ช่วยทำให้ย่านศรีจันทร์มีการพัฒนา และกลับมามีชีวิตชีวามากขึ้น ปัจจัยและเงื่อนไขที่นำไปสู่ความสำเร็จในการดำเนินงานของการพัฒนาย่านศรีจันทร์สร้างสรรค์ ประกอบด้วย 1) ความพร้อมและศักยภาพของพื้นที่  2) การเริ่มต้นที่ค้นหาปัญหาและความต้องการเพื่อหาแนวร่วมการ 3) สร้างการมีส่วนร่วมและความร่วมมือในการทำงาน 4) การสนับสนุนจากภาคีที่เกี่ยวข้องและทรรศนะของหน่วยงานภายนอกที่มีต่อเมือง และ 5) การยอมรับของชุมชน ผู้ประกอบการ ร้านค้า และประชาชน

Downloads

Download data is not yet available.

References

ภาษาไทย

กฤษณุ ผโลปกรณ์ และระวี หาญเผชิญ. (2566). กระบวนการสร้างความร่วมมือในมิติการส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ของผู้คน กรณีศึกษาย่านศรีจันทร์ เมืองขอนแก่น. วารสารสถาปัตยกรรม การออกแบบและการก่อสร้าง, 5(2), 58-69.

ขนิษฐา โชติกวณิชย์. (2563). รายงานการศึกษาส่วนบุคคล เรื่องต้นแบบการพัฒนาเมืองสู่การเป็นเครือข่ายเมืองสร้างสรรค์ขององค์การยูเนสโก. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2566, จาก https://image.mfa.go.th/mfa/0/yZ0EO327fd/เอกสาร/nbt/nbt12/IS/12047.pdf

จังหวัดขอนแก่น. (2562). คู่มือการจัดทำแผนพัฒนาเมืองอัจฉริยะ. สืบค้น 10 ตุลาคม 2566, จาก http:// www.khonkaen.go.th/ khonkaenfileDir/proGen/20190621-DOC24june621.pdf

จารุวรรณ ขำเพชร. (2560). พื้นที่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ย่านสุขุมวิท. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 5(1), 42 – 60.

เทศบาลนครขอนแก่น.(2565). รายงานผลการดําเนินงานโครงการ“ศรีจันทร์ย่านสร้างสรรค์ความเท่าเทียมทางเศรษฐกิจ.ขอนแก่น: เทศบาลนครขอนแก่น.

นันทกานต์ ทองวานิช. (2560). The Creative District Foundation กลุ่มคนสร้างเมือง เพื่อเมืองสร้างอนาคต. นิตยสารส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ผลักดันเศรษฐกิจไทย,8(7),28 – 33.

พุฒิสรรค์ กันยาพันธ์. (2563). คุยกับ รศ.ดร.รวี หาญเผชิญ “อีหยังน้อ” เปิดเมือง ปลุกอนาคต ขอนแก่นXศรีจันทร์. สืบค้น 20 กุมภาพันธ์ 2566 จาก https://thecitizen.plus/node/34428.

ภารดี ตั้งแต่ง. (2562). การประชุมศรีจันทร์คลับ (Srichan Club) ครั้งที่ 2. สืบค้น 15 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://srichanclubkk.wixsite.com/creativedistrict/post/srichan-club-meeting-2_co-create-srichan.

รวี หาญเผชิญ. (2560). การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเมืองพิเศษเทศบาลนครขอนแก่นระยะที่ 2 : รายงานผลการดำเนินงานฉบับสมบูรณ์ (Final report). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ศรีจันทร์คลับ. (2562). ย่านสร้างสรรค์คืออะไร – ย่านสร้างสรรค์ศรีจันทร์. สืบค้นเมื่อ 18 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://srichanclubkk.wixsite.com/creativedistrict/post/creative district_ srichan_ khon-kaen

ศศิพัชร์ เมฆรา นครินทร์ นำใจดี กัลยาณี สายสุข และณัฐทิยา วัฒนศิริศาสตร์. (2564). มรดกทางวัฒนธรรมกับการพัฒนาศักยภาพชุมชนสู่เศรษฐกิจเชิงสร้างสรรค์ เทศบาลตำบลแม่จัน อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย. วารสารนิติรัฐกิจและสังคมศาสตร์, 5(2), 183 – 195. .

ศุภวัฒนากร วงศ์ธนวสุ, สุรเดช ทวีแสงสกุลไทย, สุริยานนท์ พลสิม. (2564). การพัฒนาเมืองอัจฉริยะขอนแก่น. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.

ศุภวัฒนากร วงศ์ธนวสุ, สุรเดชทวี แสงสกุลไทย, สุริยานนท์ พลสิม และพีรสิทธิ์ คํานวณศิลป์. (2562). ขอนแก่นโมเดล. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.

ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ. (2560). จับกระแสอนาคตเศรษฐกิจสร้างสรรค์. กรุงเทพฯ: ซันต้าการพิมพ์ จำกัด.

ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ. (2560). ย่านสร้างสรรค์ เพิ่มขีดความสามารถทางเศรษฐกิจผ่านมิติการพัฒนาพื้นที่. กรุงเทพฯ: ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ.

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) (2562). ศรีจันทร์คลับ. สืบค้น 10 พฤศจิกายน 2565, จาก https://www.cea.or.th/th/single-district-project/Srichan-Club

สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน). (2566). Makeover ศรีจันทร์. สืบค้น 1 พฤศจิกายน 2566, จาก https://www.cea.or.th/th/single-district-project/srichan-makeover

อาศิรา พนาราม. (2562). ศรีจันทร์ ว่าที่ย่านสร้างสรรค์ถิ่นอีสาน. สืบค้นเมื่อ 20 กุมภาพันธ์ 2564, จาก https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/873.

Translated References

Chotikawanit, K. (2020). Individual Study in Urban Development towards becoming a UNESCO Creative Cities Network. Retrieved November, 10 2023, from https://image.mfa.go.th/mfa/0/yZ0EO327fd/เอกสาร/nbt/nbt12/IS/12047.pdf (in Thai)

Creative Economy Agency (Public Organization). (2019). Srichan Club. Retrieved November, 10 2022, from https://www.cea.or.th/th/single-district-project/Srichan-Club (in Thai)

Creative Economy Agency (Public Organization). (2023). Srichan Makeover. Retrieved November, 10 2023, from https://www.cea.or.th/th/single-district-project/srichan-makeover (in Thai)

Hanpachern, R. (2020). Final report on Participation Action Research for Khon Kaen Municipality as Special City Project in Phase 2. Khon Kaen: Khon Kaen Municipality. (in Thai)

Kanyaphan, P. (2023). Talk with Assoc. Dr. Rawee in topic “E Yang Nor” Open City for the Future of Khon KaenXSrichan. Retrieved February, 20 2023, from https://thecitizen.plus/node/ 34428. (in Thai)

Khon Kaen Province. (2019). The Guidebook for Smart City Development Plan. Retrieved October, 10 2023, from www.khonkaen.go.th/ khonkaenfileDir/proGen/20190621-DOC24june621.pdf. (in Thai)

Khon Kaen Municipality. (2022). Report on the Results of the project “Srichand creative district: Neighborhood for Economic Equality. Khon Kaen: Khon Kaen Municipality. (in Thai)

Kumpetch, J. (2017). The Creativity of Sukhumvit Area in Bangkok Metropolitan. The Journal of Social Communication Innovation, 5(1), 42 – 60. (in Thai)

Mekara, S., Namjaidee, N., Saisuk, K. and Watthanasirisat, N. (2021). Cultural Heritage and Community Empowerment for Creative Economy in Mae Chan Municipality, Mae Chan District, Chiang Rai Province. The Journal of Law, Public Administration and Social Science, 5(2), 183 – 195. (in Thai)

Palopakorn, K. and Hanpachern, R. (2023). The Process of Building Collaboration in the Dimension of Promoting Local People's Interaction: A Case Study of Sri Chan District, Khon Kaen City. Journal of Architecture, Design and Construction, 5(2), 58-69. (in Thai)

Panaram, A. (2019). Srichan: The next Creative District in Esan. Retrieved February, 20 2023, from https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/873

Thongwanich, N. (2020). The Creative District Foundation: People building a city for the city build the future. Creative Thailand Magazine, 8(7), 28 – 33. (in Thai)

Srichan Club. (2019). What is Creative District: Srichan Creative District. Retrieved February, 18 2022, from https://srichanclubkk.wixsite.com/creativedistrict/post/creative district_ srichan_ khon-kaen (in Thai)

Tangtang, P. (2019). The 2nd of Srichan Club Meeting. Retrieved on February, 15 2023, from

https://srichanclubkk.wixsite.com/creativedistrict/post/srichan-club-meeting-2_co-create-srichan. (in Thai)

Thailand Creative & Design Center (TCDC). (2020). Catching the Future Trend of the Creative Economy. Bangkok: Santa Printing House. (in Thai)

Thailand Creative & Design Center (TCDC). (2020). Creating a Creative district can Indeed Increase Economic Capacity Through Various Dimensions of Area Development. Bangkok: Thailand Creative & Design Center (TCDC). (in Thai)

Wongthanavasu, S., Taweesaengsakulthai, S. and Pholsim, S. (2021). Khon Kaen Smart City Development. Khon Kaen: Klangnanawittaya Printing House. (in Thai)

Wongthanavasu, S., Taweesaengsakulthai, S., Pholsim, S. and Kamnuansilpa, P. (2019). Khon Kaen Model. Khon Kaen: Klangnanawittaya Printing House. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-04-23