ความหมายทางวัฒนธรรมของ “เจ้าพ่อปู่ยักษ์” ในฐานะท้าวเวสสุวรรณ ของชุมชนศรีล้อม จังหวัดลำปาง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยเรื่อง ความหมายทางวัฒนธรรมของ “เจ้าพ่อปู่ยักษ์” ในฐานะท้าวเวสสุวรรณของชุมชนศรีล้อม จังหวัดลำปาง มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความหมายทางวัฒนธรรมของ “เจ้าพ่อปู่ยักษ์” ในฐานะท้าวเวสสุวรรณ ของชุมชนศรีล้อม จังหวัดลำปาง ผ่านเรื่องเล่า วัตถุสัญลักษณ์ และพิธีกรรม โดยใช้การศึกษาวัฒนธรรมตามแนวคิดของคลิฟฟอร์ด เกียร์ซ (Clifford Geertz) ผลการวิจัยพบว่า “เจ้าพ่อปู่ยักษ์” มีความหมาย 3 ประการ ได้แก่ 1) ความหมายของความเชื่อที่สัมพันธ์กับท้องถิ่นล้านนา 2) ความหมายที่สัมพันธ์กับศาสนาพราหมณ์และพุทธ และ 3) ความหมายจากการปะทะสังสรรค์ระหว่างความเชื่อของภาคกลางกับล้านนา ซึ่งความหมายทางวัฒนธรรมทั้ง 3 ประการนี้ยังสัมพันธ์กับวิถีชีวิตของคนและชุมชนวัดศรีล้อม
Downloads
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
* กองบรรณาธิการทรงไว้ซึ่งสิทธิในการพิจารณาและตัดสินการลงตีพิมพ์ในวารสาร
** ทัศนะและข้อคิดเห็นที่ปรากฎในบทความต่าง ๆ ของวารสารเป็นของผู้เขียน มิใช่ความคิดเห็นของกองบรรณาธิการ
และมิใช่ความรับผิดชอบของคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
เอกสารอ้างอิง
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. (2566). การยกระดับทุนทางวัฒนธรรมด้านความเชื่อและศาสนาให้กับชุมชนโดยการผลิตวัตถุมงคลสมัยใหม่ เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจสร้างสรรค์มูลค่าสูง และการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมจากฐานราก กรณีศึกษา : ศาลเจ้าพ่อมหายักษ์ สามพันต๋น ชุมชนศรีล้อม-แสงเมืองมา อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
จอมพณ สมหวัง และพระสุกฤษฏิ์ ปิยสีโล. (2561). อิทธิพลของท้าวจตุโลกบาลที่มีต่อสังคมพระพุทธศาสนาล้านนา. วารสารบัณฑิตแสงโคมคำ, 3(1), 13–24. https://so02.tci-thaijo.org/index.php/jsbs/article/view/242899
ปริวัตร ศิระเกียรติสกุล. (2562). ท้าวเวสสุวัณ: บทบาทด้านการสั่งสอนในการปริวัตรทาง จิตวิญญาณมนุษย์. [วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาคติชนวิทยา. พิษณุโลก บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยนเรศวร].
ปรียารัตน์ เชาวลิตประพันธ์. (2549). การสมพาสที่ผิดธรรมชาติในนิทานไทย: การศึกษาอนุภาคทางคติชนวิทยา. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยพงษ์ วังคีรี, เอื้อมพร ทิพย์เดช, บัณฑิต ทิพย์เดช, และ วัชรินทร์ แก่นจันทร์ (2567). เจ้าพ่อมหายักษ์สามพันตน วัดศรีล้อม จังหวัดลำปาง: ภูมิประวัติ และบทบาทหน้าที่แห่งพิธีกรรม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 11(2), 72-83. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/
liberalartsjournal/article/download/283518/189139/1276274
พระทศเทพ ทสธมฺโม และพระมหาสากล สุภรเมธี. (2560). การศึกษาเชิงวิเคราะห์บทบาทและหน้าที่ท้าวมหาราชในพุทธปรัชญาเถรวาทตามทรรศนะพระราชพรหมยาน (หลวงพ่อฤๅษีลิงดำ) . วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 5 (ฉบับพิเศษ), 269-277. https://so03.tci-thaijo.org/index.php/journal-peace/article/ viewFile/85909/68325
พิมพ์นภัส จินดาวงค์. (2554). การดำรงอยู่และบทบาทของความเชื่อและพิธีกรรมที่เกี่ยวกับผีอารักษ์เมืองเชียงใหม่ในปัจจุบัน. [วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. คลังปัญญาจุฬาฯ. https://doi.org/10.58837/CHULA.THE.2011.2091
ศิราพร ณ ถลาง. (2555). อารักษ์บ้าน-อารักษ์เมืองการดำรงอยู่ของความเชื่อและพิธีกรรมเกี่ยวกับผีอารักษ์ในวิถีชีวิตไทย-ไทในปัจจุบัน. วารสารไทยศึกษา, 8(1), 41–68. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/TSDJ/article/download/263314/178367/1009294
ศุภกิจ นิมมานนรเทพ. (2560). วีรบุรุษของชาติ...น่าอนาถกลายเป็นยักษ์มาร. https://supakitsmemoes.blogspot.com/2017/10/ blog-post_25.html
อนุกูล ศิริพันธุ์. (2537). การศึกษาเครื่องประกอบพิธีกรรมของผีเจ้านายในเขตอำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปางเชียงใหม่. ภาควิชาศิลปะไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อัมพิกา ยะคำป้อ. (2554). ความเชื่อและพิธีกรรมเกี่ยวกับผีอารักษ์บ้านในชุมชนไทลื้อ บ้านไม้ลุงขน อ.แม่สาย จ.เชียงราย: การสืบทอดและพลวัตภายใต้บริบทใหม่. วารสารไทยศึกษา, 8(1), 1–18. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/TSDJ/article/download/263310/178363