องค์การแห่งการเรียนรู้ในฐานะปัจจัยคั่นกลางที่ถ่ายทอดวัฒนธรรมองค์การและการจัดการความรู้สู่ผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา

ศุภชัย สุขุมาลจันทร์; ธัมมะทินนา  ศรีสุพรรณ; ประสิทธิชัย  นรากรณ์

doi:10.14456/psruhss.2025.15

ผู้แต่ง

ศุภชัย สุขุมาลจันทร์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม จังหวัดพิษณุโลก 65000
ธัมมะทินนา ศรีสุพรรณ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม จังหวัดพิษณุโลก 65000
ประสิทธิชัย นรากรณ์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม จังหวัดพิษณุโลก 65000

DOI:

https://doi.org/10.14456/psruhss.2025.15

คำสำคัญ:

องค์การแห่งการเรียนรู้ , วัฒนธรรมองค์การ, การจัดการความรู้, การดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาวัฒนธรรมองค์การ การจัดการความรู้ องค์การแห่งการเรียนรู้ และผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา 2) ศึกษาความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของวัฒนธรรมองค์การการจัดการความรู้ องค์การแห่งการเรียนรู้ที่ส่งผลต่อผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา 3) ศึกษาองค์การแห่งการเรียนรู้ในฐานะปัจจัยคั่นกลางที่ถ่ายทอดวัฒนธรรมองค์การสู่ผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา และ
4) ศึกษาองค์การแห่งการเรียนรู้ในฐานะปัจจัยคั่นกลางที่ถ่ายทอดการจัดการความรู้สู่ผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา เป็นวิจัยเชิงปริมาณโดยเก็บข้อมูลจากด้วยแบบสอบถามจากรองผู้อำนวยการและครูจากสถาบันอาชีวศึกษาในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวน 320 คน ผลการศึกษาพบว่า 1) รองผู้อำนวยการและครูมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดการความรู้มากที่สุด (ค่าเฉลี่ย 4.38) รองลงมาคือ วัฒนธรรมองค์การ (ค่าเฉลี่ย 4.27) ผลการดำเนินงาน (ค่าเฉลี่ย 4.14) 2) วัฒนธรรมองค์การมีอิทธิพลทางตรงต่อองค์การแห่งการเรียนรู้มีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทาง (DE = 0.29) และผลการดำเนินการมีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทาง (DE = 0.343) การจัดการความรู้มีอิทธิพลทางตรงต่อองค์การแห่งการเรียนรู้ มีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทาง (DE = 0.648) และผลการดำเนินการมีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทาง (DE = 0.231) และองค์การแห่งการเรียนรู้มีอิทธิพลรวมต่อผลการดำเนินงานโดยมีสัมประสิทธิ์เส้นทาง (TE = 0.385) 3) การจัดการความรู้เป็นตัวแปรคั่นกลางแบบอนุกรมที่เชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างองค์การแห่งการเรียนรู้สู่ผลการดำเนินงานของสถานศึกษาอาชีวศึกษา เท่ากับ 0.515 และ 4) วัฒนธรรมองค์การ เป็นตัวแปรคั่นกลางแบบอนุกรมที่เชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างองค์การแห่งการเรียนรู้ สู่ผลการดำเนินงานของสถานศึกษาเท่ากับ 0.504

เอกสารอ้างอิง

ประพนธ์ ผาสุขยืด. (2559). การจัดการความรู้ฉบับมือใหม่หัดขับ (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: ใยไหม.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). ยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการยุทธศาสตร์ชาติ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน). (2562). หลักการ แนวคิด ทิศทาง การประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่. สืบค้น 15 พฤศจิกายน 2567, จาก http://qa.vru.ac.th/doc/2560/5.PowerPoint-%94.

Adam, M., & Hanafi, A. (2022). Readiness for organizational change. In 7th Sriwijaya Economics, Accounting, and Business Conference (SEABC 2021) (pp. 360-368). Atlantis Press. https://doi.org/10.2991/aebmr.k.220304.047

Akpa, V. O., Asikhia, O. U., & Nneji, N. E. (2021). Organizational culture and organizational performance: A review of literature. International Journal of Advances in Engineering and Management, 3(1), 361-372.

Allameh, M., Zamani, M., & Davoodi, S. M. R. (2011). The relationship between organizational culture and knowledge management:(A case study: Isfahan University). Procedia Computer Science, 3, 1224-1236. https://doi.org/10.1016/j.procs.2010.12.197

Aubrey, B. (2015). The Measure of Man : Leading Human Development. New York : McGraw Hill.

Becerra-Fernandez, I., & Sabherwal, R. (2014). Knowledge Management Systems and Processes. New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315715117

Beesley, L. G. A., & Cooper, C. (2008). Defining knowledge management (KM) activities: towards consensus. Journal of Knowledge Management, 12(3), 48-62. https://doi.org/10.1108/13673270810875859

Cameron, K. S., & Quinn, R. E. (2011). Diagnosing and Changing Organizational Culture: Based on the Competing Values Framework (3rd ed.). San Francisco: Jossey-Bass.

Chin, W. W., & Newsted, P. R. (1999). Structural Equation Modeling Analysis with Small Samples Using Partial Least Squares. in Statistical Strategies for Small Sample Research, Rick Hoyle (ed.), Thousand Oaks, CA: Sage Publications, pp. 307341.

Chu, K. W., Wang, M., & Yuen, A. H. (2011). Implementing knowledge management in school environment: Teachers' perception. Knowledge Management And E-Learning, 3(2), 139-152. http://hdl.handle.net/10722/135601

Cronbach, L. J. (1970). Essentials of Psychological Testing. New York: Harper & Row.

Cyert, R., & March, J. (2015). Behavioral theory of the firm. In Organizational Behavior 2 (pp. 60-77). Routledge.

Dekoulou, P., & Trivellas, P. (2015). Measuring the impact of learning organization on job satisfaction and individual performance in Greek advertising sector. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 175, 367-375. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.1212

Dicle, Ü., & Okan, R. Y. (2015). The relationship between organizational structure and organizational learning in Turkish automotive R&D companies. International Journal of Managerial Studies and Research, 3(8), 62-71.

Elsbach, K. D., & Stigliani, I. (2018). Design thinking and organizational culture: A review and framework for future research. Journal of management, 44(6), 2274-2306. https://doi.org/10.1177/0149206317744252

Farooq, M. S., Riaz, S., Abid, A., Abid, K., & Naeem, M. A. (2019). A Survey on the Role of IoT in Agriculture for the Implementation of Smart Farming. Ieee Access, 7, 156237-156271. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2019.2949703

Findik-Coşkunçay, D., Alkiş, N., & Özkan-Yildirim, S. (2018). A structural model for students' adoption of learning management systems: An empirical investigation in the higher education context. Journal of Educational Technology & Society, 21(2), 13-27. https://www.jstor.org/stable/26388376

Gil-Gomez, H., Guerola-Navarro, V., Oltra-Badenes, R., & Lozano-Quilis, J. A. (2020). Customer relationship management: digital transformation and sustainable business model innovation. Economic research-Ekonomska istraživanja, 33(1), 2733-2750. https://hrcak.srce.hr/file/370046

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7th ed.). New York: Pearson Prentice Hall.

Hsu, N. C., Gautam, R., Sayer, A. M., Bettenhausen, C., Li, C., Jeong, M. J., ... & Holben, B. N. (2012). Global and regional trends of aerosol optical depth over land and ocean using SeaWiFS measurements from 1997 to 2010. Atmospheric Chemistry and Physics, 12(17), 8037-8053. https://doi.org/10.5194/acp-12-8037-2012, 2012

Jamali, D., Sidani, Y., & Zouein, C. (2009). The learning organization: tracking progress in a developing country: a comparative analysis using the DLOQ. The learning organization, 16(2), 103-121. https://doi.org/10.1108/09696470910939198

Kwatubana, S. (2021). Indicators of personal mastery in the life narratives of principals of high-performing schools: an organisational perspective. International Journal of Management in Education, 15(3), 229-244. https://doi.org/10.1504/IJMIE.2021.114943

Lubis, F. R., & Hanum, F. (2020). Organizational culture. In 2nd Yogyakarta International Conference on Educational Management/Administration and Pedagogy (YICEMAP 2019) (pp. 88-91). Atlantis Press.

Mahmoudsalehi, M., Moradkhannejad, R., & Safari, K. (2012). How knowledge management is affected by organizational structure. The learning organization, 19(6), 518-528. https://doi.org/10.1108/09696471211266974

Marquardt, M. J. (2002). Building the learning organization: Mastering the 5 elements for corporate learning. United States of America: Consulting Psychologists.

Marsick, V., Watkins, K., & O’Connor, B. N. (2011). Researching workplace learning in the United States. The SAGE handbook of workplace learning, 198-209.

Minkov, M., & Hofstede, G. (2011). The evolution of Hofstede's doctrine. Cross cultural management: An international journal, 18(1), 10-20.

Moustaghfir, K., & Schiuma, G. (2013). Knowledge, learning, and innovation: research and perspectives. Journal of knowledge management, 17(4), 495-510. https://doi.org/10.1108/JKM-04-2013-0141

Mutmainah, U. M., & Panudju, A. T. (2017). Employee performance appraisal model using human resources scorecard and Analytical Hierarchy Process (AHP). International Journal of Scientific & Technology Research, 6(11), 81-84.

Nonaka, I., & Takeuchi, H. (2007). The knowledge-creating company. Harvard business review, 85(7/8), 162.

Pahurkar, R. N., Sangvikar, B. V., Khadke, K., & Kolte, A. (2020). An Exploratory Study of Important Dimensions in Strengthening Buyer-Supplier Relationship. International Journal on Emerging Technologies, 11(2), 803-810.

Patrucco, A. S., Moretto, A., Luzzini, D., & Glas, A. H. (2020). Obtaining supplier commitment: antecedents and performance outcomes. International Journal of Production Economics, 220, 107449. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2019.07.022

Ponnuswamy, I., & Manohar, H. L. (2014). Breaking the glass ceiling-a mixed methods study using watkins and marsick's learning organisation culture model. Asian Women, 30(3), 85-111.

Ponnuswamy, I., & Manohar, H. L. (2016). Impact of learning organization culture on performance in higher education institutions. Studies in Higher Education, 41(1), 21-36. https://doi.org/10.1080/03075079.2014.914920

Prajogo, D. I., & McDermott, C. M. (2011). The relationship between multidimensional organizational culture and performance. International Journal of Operations & Production Management, 31(7), 712-735. https://doi.org/10.1108/01443571111144823

Rovinelli, R. J., & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research, 2, 49-60. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED121845.pdf

Sable, R. G., & Dave, G. B. (2016). A study on factors affecting learning organization. International Journal of Management, 7(7), 134-143.

Saleem, H., Li, Y., Ali, Z., Ayyoub, M., Wang, Y., & Mehreen, A. (2021). Big data use and its outcomes in supply chain context: the roles of information sharing and technological innovation. Journal of Enterprise Information Management, 34(4), 1121-1143. https://doi.org/10.1108/JEIM-03-2020-0119

Watkins, K. E., Marsick, V., & Kim, Y. S. (2011). The impact of lifelong learning on organizations. In Second international handbook of lifelong learning (pp. 859-873). Dordrecht: Springer Netherlands.