วารสารธรรมธารา ฉบับที่ 20 นี้ มีการปรับปรุงพัฒนาหลายประการ ทั้งเปลี่ยนรูปแบบการเผยแพร่เป็นแบบออนไลน์แทนฉบับพิมพ์ และเปลี่ยนรูปแบบปก สัญลักษณ์ อักษรย่อของวารสาร เป็นต้น ตามการแนะนำของศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (TCI) เพื่อก้าวสู่มาตรฐานวารสารระดับสากล

        ในฉบับนี้มีบทความ 5 เรื่อง ดังนี้
        1. บทความวิจัยเรื่อง “การศึกษาวิเคราะห์พระพุทธคุณในพระสูตรจากพระไตรปิฎกบาลี” ของ พระมหาอุทัย ปัดถาพิมพ์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.สมพรนุช ตันศรีสุข เป็นบทความที่ เนื้อหามีความชัดเจน วิเคราะห์จัดลักษณะพุทธคุณที่ละเอียดลึกซึ้งกว่าที่เคยมีการวิจัยกันมา มีหลักฐานบาลีจากพระไตรปิฎก ให้ความรู้ใหม่ในวงวิชาการ

        2. บทความวิจัยเรื่อง “การสังเคราะห์บทความเกี่ยวกับภิกษุณีในฐานข้อมูลวารสารวิชาการไทยออนไลน์ (ThaiJO) ระหว่างปี พ.ศ. 2546-2566” ของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.มนตรี สิระโรจนานันท์ และนายอภิรักษ์ นามวิชา พบว่า บทความเรื่องภิกษุณีโดยรวมมีจุดเน้น 2 ประการที่แตกต่างกัน คือ 1. บทความแนวปฏิรูปมุ่งให้สังคมยอมรับการมีอยู่ของภิกษุณีสงฆ์ 2. บทความแนวอนุรักษ์ คิดต่างไม่ยอมรับภิกษุณีเถรวาทในไทย เพราะถือว่าการสืบสายภิกษุณีเถรวาทได้ขาดตอนไปแล้ว เรื่องภิกษุณียังเป็นประเด็นที่ยังไม่มีข้อยุติและยากจะได้รับการยอมรับจากมหาเถรสมาคมในระยะเวลาอันใกล้นี้

        3. บทความวิจัยเรื่อง “การสังเคราะห์แนวคิดความสัมพันธ์ระหว่างสภาวะความสุขสงบภายในและความสงบสุขในสังคมเพื่อสันติภาพที่ยั่งยืน” ของ ดร.สุชาดา ทองมาลัย ศึกษาว่า จิตใจของมนุษย์ซึ่งประกอบด้วยธรรม 3 ฝ่าย คือ กุศลธรรม อกุศลธรรม (โลภะ โทสะ โมหะ) และอัพยากตธรรม การปฏิบัติตามหลักบุญกิริยาวัตถุ 3 ทาน ศีล ภาวนา จะทำให้กุศลธรรมเจริญ และนำไปสู่ความสงบภายในสังคม ทำให้มีสันติภาพที่ยั่งยืนได้อย่างไร

        4. บทความวิจัยเรื่อง “โปรแกรมพุทธจิตวิทยาการเรียนรู้ด้วยจิตภายในเพื่อการเรียนรู้ด้วยตนเองของเด็กปฐมวัย” ของ ดร.อันธิกา ภูวภิรมย์ขวัญ ได้นำแนวคิดของพระพุทธศาสนาและนักวิชาการตะวันตก มาผสานกันสร้างโปรแกรมพัฒนาการเรียนรู้ด้วยตนเองของเด็กปฐมวัย โดยจัดกิจกรรมจำนวน 30 กิจกรรม แล้วทดสอบใช้กับนักเรียนอนุบาลจำนวน 30 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 15 คน กลุ่มควบคุม 15 คน พบว่า โปรแกรมช่วยเพิ่มพูนการเรียนรู้ด้วยตนเองของเด็กได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เป็นข้อมูลที่น่าสนใจ สำหรับผู้ที่สนใจการพัฒนาการเรียนรู้ของเด็กปฐมวัย

        5. บทความเรื่อง “มหาไวปุลย พุทธาวตังสกสูตร สุวรรณสิงห์ปริเฉท: บทแปลพากย์ไทยเชิงปรัชญา และกรอบใหม่ในการเข้าใจอวตังสกะ (2)” ของ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.นิพนธ์ ศศิภานุเดช เป็นตอนต่อจากการแปลภาคแรก บทความอาจอ่านเข้าใจยากอยู่บ้างสำหรับผู้ไม่คุ้นเคย แต่หากตั้งใจอ่านก็จะทำให้เห็นการอธิบายสภาวธรรม เช่น ปฏิจจสมุปบาท ในมุมมองของอวตังสกะ

        หวังว่าทางผู้อ่านจะได้ความรู้และความเพลิดเพลินตามสมควร

พระครูปลัดสุวัฒนโพธิคุณ
    (สมชาย ฐานวุฑฺโฒ)
    12 กุมภาพันธ์ 2568
            วันมาฆบูชา