ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างกับการยกระดับการกระจายอำนาจการคลังท้องถิ่นในประเทศไทย

ผู้แต่ง

  • เอกพงษ์ ศิริพันธ์ หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชานโยบายสาธารณะและการจัดการภาครัฐ, คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, มหาวิทยาลัยมหิดล
  • สมบูรณ์ ศิริสรรหิรัญ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, มหาวิทยาลัยมหิดล

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการนำภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างไปสู่การปฏิบัติกับการยกระดับการกระจายอำนาจการคลังท้องถิ่น โดยสะท้อนถึงปัญหาอุปสรรค และเสนอข้อเสนอแนะ สืบเนื่องจากความสำคัญของกระจายอำนาจทางการคลังท้องถิ่น เพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีรายได้ที่เพียงพอต่อการจัดบริการสาธารณะของตนเองและลดการพึ่งพิงจากรัฐบาล จึงได้มีการตราพระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562 ขึ้น เพื่อเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บรายได้จากฐานทรัพย์สินมีอัตราภาษีที่เหมาะสมกับสภาวะเศรษฐกิจ สามารถสร้างรายได้ให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และเพิ่มประสิทธิภาพการคลังท้องถิ่น ผลการศึกษาพบว่า การจัดเก็บรายได้ที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดเก็บเองภายหลังการบังคับใช้กฎหมาย ยังไม่ได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากที่ผ่านมายังมีการชะลอและลดอัตราการจัดเก็บภาษีดังกล่าว ประกอบกับสภาพการบังคับใช้กฎหมายที่ยังขาดความพร้อมในการนำไปปฏิบัติ ทำให้รายได้ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจากฐานภาษีทรัพย์สินนี้  ยังไม่บรรลุตามเจตนารมย์ของกฎหมาย โดยมีข้อเสนอแนะแนวทางการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างในระยะสั้นและระยะยาว ทั้งมิติด้านกฎหมาย มิติด้านการบริหารจัดการ และมิติเชิงนโยบาย เพื่อสนับสนุนให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีอิสระทางการคลังยิ่งขึ้น และสามารถพัฒนาท้องถิ่นของตนเองได้อย่างเต็มที่ต่อไป

Downloads

Download data is not yet available.

References

ภาษาไทย

กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย. (2566). ข้อมูลการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง

ประจำปี พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ : กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย.

คณะกรรมาธิการการกฎหมาย การยุติธรรมและสิทธิมนุษยชน สภาผู้แทนราษฎร. (2563). รายงานการ

พิจารณาศึกษา เรื่อง “ปัญหาและผลกระทบจากการบังคับใช้พระราชบัญญัติภาษีที่ดินและ

สิ่งปลูกสร้าง พ.ศ. 2562”. กรุงเทพฯ : สำนักกรรมาธิการ 2 สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

คณาธิป ไกยชน. (2565). ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง. สืบค้นเมื่อวันที่ 11 ตุลาคม 2566 จากเว็บไซต์

https://library.parliament.go.th/th/radioscript/rr2565-sep3

เจริญพงษ์ ศุภธีระธาดา. (2565). ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายเพื่อพัฒนารายได้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น.

กรุงเทพฯ : สำนักงบประมาณของรัฐสภา สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

ชุมพล สุวรรณกิจบริหาร. (2562). สรุปสาระสำคัญจากสัมมนาทางวิชาการ เรื่อง “ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง:

ผลกระทบต่อการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์” จัดโดย คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

เมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2562. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2566 จากเว็บไซต์

https://www.law.tu.ac.th/summary_seminar_land-and-building-tax/

ดวงมณี เลาวกุล. (2555). การปฏิรูปการกระจายอำนาจการคลังสู่ท้องถิ่น. กรุงเทพฯ : เปนไท.

ดวงมณี เลาวกุล. (2559). แบบจำลองการปรับปรุงภาษีที่ดินและระบบที่ดินเพื่อการกระจายการถือครองที่ดิน.

กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.

ปาริชาติ อินสว่าง และนายเอกชัย ระดาพัฒน์, 2566. ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง: สิ่งที่ควรรู้ ปัญหา

อุปสรรค และแนวทางปรับปรุงแก้ไขเบื้องต้น. สืบค้นเมื่อวันที่ 30 มกราคม 2567 จากเว็บไซต์

https://www.onlb.go.th/about/featured-articles/5144-a5144

ฝ่ายกฎหมายการเกษตร สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2556). ภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง :

การกระจายการถือครองที่ดิน. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2566 จากเว็บไซต์

http://web.krisdika.go.th/pdfPage.jsp?type=act&actCode=207

สกนธ์ วรัญญูวัฒนา. (2553). 10 ปีการกระจายอํานาจการคลังฯ กับทางเลือกการกระจายอำนาจด้าน

สุขภาพ. สืบค้นเมื่อวันที่ 28 มกราคม 2567 จากเว็บไซต์ https://kb.hsri.or.th

สำนักงบประมาณของรัฐสภา สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2564). รายงานวิเคราะห์รายได้ของ

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ : สำนักการพิมพ์ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.

สำนักงานคณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. (2565). ประมาณการรายได้

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 – 2566. สืบค้นเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2566

จากเว็บไซต์ https://odloc.go.th

วุฒิสาร ตันไชย. (2557). การกระจายอำนาจและประชาธิปไตยในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า.

Translated References

Department of Local Administration, Ministry of Interior. (2023). Land and Building

Taxation Information of the Year 2022. Bangkok: Department of Local

Administration, Ministry of Interior. (in Thai)

Law, Justice and Human Rights Commission House of Representatives. (2020). The Consider

Study Report on "Problems and Impacts from the Enforcement of the Land

Tax Act and Building 2019". Bangkok: Office of the Commissioner 2,

The Secretariat of The House of Representatives. (in Thai)

Kaiyachon, K. (2022). Land and BuildingTax. Retrieved on October 11, 2023

from https://library.parliament.go.th/th/radioscript/rr2565-sep3 (in Thai)

Suppatheerathada, J. (2022). Policy Recommendations for Revenue Development of

Local Administrative Organizations. Bangkok: Parliamentary Budget Office,

The Secretariat of The House of Representatives. (in Thai)

Suwanakijboriharn, C. (2019). Summary of the Academic Seminar on "Land and Building

Tax: Impact on Real Estate Development" organized by Faculty of Law,

Thammasat University. Retrieved on October 10, 2023

from https://www.law.tu.ac.th/summary_seminar_land-and-building-tax/ (in Thai)

Laovakul, D. (2012). Reforming the Fiscal Decentralization to Local. Bangkok : PenThai.

(in Thai)

Laovakul, D. (2016). A model of improving Land Tax and Land System for the

Distribution of Land Holdings. Bangkok: Thailand Science Research and Innovation. (in Thai)

Insawang, P. and Radapat, A. (2023). Land and BuildingTax: Things to Know, Problems,

Challenges, and Basic Improvement Strategies. Retrieved on January 30, 2024

from https://www.onlb.go.th/about/featured-articles/5144-a5144 (in Thai)

Agricultural Law Department, Office of the Council State. (2013). Land and Building Tax:

Distribution of Land Holdings. Retrieved on October 10, 2023

from http://web.krisdika.go.th/pdfPage.jsp?type=act&actCode=207 (in Thai)

Varanyuwatana, S. (2010). 10 years of Fiscal Decentralization and options for

decentralization in the health sector. Retrieved on January 28, 2024 from

https://kb.hsri.or.th (in Thai)

Parliamentary Budget Office, The Secretariat of The House of Representatives. (2021).

Revenue Analysis Report of Local Administration Organizations. Bangkok :

Printing Office, The Secretariat of The House of Representatives. (in Thai)

Office of the Decentralization to the Local Government Organization Committee. (2022).

Revenue Projections of Local Administrative Organizations of the Fiscal Year

– 2023. Retrieved on October 10, 2023 from https://odloc.go.th (in Thai)

Tanchai, W. (2014). Decentralization and Democracy in Thailand. Bangkok: King

Prajadhipok’s Institute. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-04-22