ผลของการให้การปรึกษาเชิงจิตวิทยาแบบกลุ่มกับศิลปะบำบัด เพื่อลดภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุที่มีภาวะโรคหลอดเลือดสมองที่ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
การให้การปรึกษาเชิงจิตวิทยาแบบกลุ่ม กับศิลปะบำบัด, ภาวะซึมเศร้า, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง, ผู้สูงอายุ, ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เปรียบเทียบภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุในกลุ่มทดลองก่อน และหลังการได้รับการปรึกษาเชิงจิตวิทยากลุ่มกับศิลปะบำบัด และ 2) เปรียบเทียบภาวะซึมเศร้าระหว่างผู้สูงอายุกลุ่มทดลองที่ได้รับการให้การปรึกษาเชิงจิตวิทยากลุ่มกับศิลปะบำบัด และผู้สูงอายุควบคุมที่ได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้สูงอายุหลังการรักษาโรคหลอดเลือดสมอง ที่มีคะแนนแบบวัดภาวะซึมเศร้าอยู่ในระดับปานกลางลงมา และสมัครใจเข้าร่วมการทดลอง จำนวน 40 คน จากนั้นจึงสุ่มอย่างง่ายเพื่อแบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 20 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบวัดภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุไทย ที่มีค่าความเที่ยงเท่ากับ .93 และ 2) โปรแกรมการให้การปรึกษาเชิงจิตวิทยาแบบกลุ่มกับศิลปะบำบัดเพื่อลดภาวะซึมเศร้า สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่ามัธยฐาน ส่วนเบี่ยงเบนควอไทล์ การทดสอบวิลคอกซัน และการทดสอบแมนวิทนีย์ ผลการวิจัย พบว่า 1) ภายหลังการให้การปรึกษา เชิงจิตวิทยาแบบกลุ่มกับศิลปะบำบัด ผู้สูงอายุมีภาวะซึมเศร้า ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 2) ผู้สูงอายุที่ได้รับการให้การปรึกษาเชิงจิตวิทยาแบบกลุ่มกับศิลปะบำบัดมีภาวะซึมเศร้าลดลงมากกว่าผู้สูงอายุกลุ่มควบคุมที่ได้รับการดูแลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
เอกสารอ้างอิง
กองสถิติสุขภาพและภาวะทางสังคม. (2567). การสำรวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย พ.ศ. 2567. สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
กรมสุขภาพจิต. (2566). สถานการณ์โรคซึมเศร้าและอาการโรคซึมเศร้า. กรมสุขภาพจิต. สืบค้นเมื่อ 23 มกราคม 2568, จาก https://www.personnel.nu.ac.th/home/images/data/file/new/advertise/2566/pic/01/02.pdf
จิณห์จุฑา ชัยเสนา ดาลลาส, ชนัดดา แนบเกษร, และยุพาธร เสือเฒ่า. (2561). ผลของโปรแกรมศิลปะบำบัดแบบกลุ่มต่อภาวะซึมเศร้าและความมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่มีภาวะซึมเศร้า. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 26(1), 74-84.
จิราพร เกศพิชญวัฒนา, สุวิณี วิวัฒน์วานิช, และชาตินัย หวานวาจา. (2563). ความรอบรู้ทางสุขภาพของผู้สูงอายุในชมรม/ศูนย์เรียนรู้ผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลตำรวจ, 12(1), 171- 180.
ชาติชาย พิทักษ์ธนาคม. (2559). ทฤษฎีและเทคนิคการให้การปรึกษาทางจิตวิทยา. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ดวงกมล วัตราดุลย์. (2560). State of the art care for critical stroke: excellent nursing the best ICU. บียอนด์ เอ็นเทอร์ไพรซ์ จำกัด.
ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. (2564). ศิลปะบำบัด ศาสตร์และศิลป์แห่งการบำบัด. โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.
นฤมล ปริปุญโญ. (2566). การพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลัน: กรณีศึกษาเปรียบเทียบ 2 ราย. โรงพยาบาลมุกดาหาร. https://mukhos.moph.go.th/research/11
พระมหาถาวร ถาวโร. (2565). การให้คำปรึกษาแบบกลุ่ม. วารสารจิตวิทยาพระพุทธศาสนา (Buddhist Psychology Journal), 6(2), 61-68.
ภัครวรรธน์ สิทธิประภาพร. (2565). ผลของโปรแกรมศิลปะบำบัดต่อกระบวนการรู้คิดทางสมองในผู้สูงอายุ [วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง. https://postgrads.mfu.ac.th/wp-content/uploads/2022/12/6252003277.pdf
ภาสิกา กิมหงษ์. (2566). ผลของโปรแกรมดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะเปลี่ยนผ่านต่อความพร้อมและภาระในการดูแลของญาติผู้ดูแล [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ]. สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย.
มณีรัตน์ เอี่ยมอนันต์ และปทุมวดี พัฒนเรืองกุล. (2564). ภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุและการจัดการ. Thai Journal of Nursing, 70(2), 55-61.
รวีนันท์ จงประเสริฐพร และ ศิรสา เรืองฤทธิ์ชาญกุล. (2566). ภาวะซึมเศร้าหลังโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุ. วารสารโรงพยาบาลชลบุรี, 48(1), 41-59.
วรกมล ยะตินันท์ และ ภัครวรรธน์ สิทธิประภาพร. (2565). ผลของศิลปะบำบัดต่อกระบวนการรู้คิดทางสมองในผู้สูงอายุ. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 24(1), 220-235.
ศุภชัย รักแก้ว. (2565). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการเดินต่อการรับรู้สมรรถนะแห่งตนในการเดิน ความเหนื่อยล้าและความสามารถทางกายภาพในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดในสมองในระยะเฉียบพลัน [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สมศักดิ์ เทียมเก่า. (2565). อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมองประเทศไทย. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย, 39(2), 39-46.
สมศักดิ์ เทียมเก่า. (2566). 13 ปี เส้นทางการเรียนรู้และพัฒนา Stroke Fast Track ของประเทศไทย. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 17(1), 191-199.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2556). การคาดประมาณประชากรของประเทศไทย พ.ศ. 2553 – 2583. สำนักนายกรัฐมนตรี.
สุชีรา ภัทรายุตวรรตน์. (2545). แบบวัดความซึมเศร้าในผู้สูงอายุไทย (Thai Geriatric Depression Scale: TGDS). สารศิริราช, 46(1), 1-9.
สุขอรุณ วงษ์ทิม. (2562). พฤติกรรมมนุษย์กับการทำงาน (พิมพ์ครั้งที่ 5). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรังสิต.
อุทุมพร วานิชคาม. (2562). การเตรียมความพร้อมเข้าสู่สังคมสูงอายุ กรณีศึกษาเขตสายไหม กรุงเทพมหานคร. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28(1), 22-36.
Lee, M., & Choi, H. (2023). Art-based emotion regulation in major depression: Framework for intervention. The Arts in Psychotherapy, 83(102018). https://doi.org/10.1016/j.aip.2023.102018
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.